اکتان بوستر پترول آلمان را به خاطر بسپارید

با توجه به تنوع محصولات اکتان بوستر ها در بازار و نیاز وسایل نقلیه جدید به آنها با برند های مختلف عرضه میشوند که تحقیقات نشان میدهد که اکتان بوسترهای آلمانی به دلیل بالا بودن اکتان سوخت کشور آلمان یا در جایگاهها عرضه نمیشود و در صورت عرضه آنها ۲ الی ۴ پوینت عدد اکتان سوخت را بالا میبرد یعنی اکتان ۹۲ را ۹۵ و اکتان ۹۵ را ۹۸ ارتقاءمیدهد ولی بعضی اکتان های آلمانی که به سفارش کشور کشور های عربی و ترک و خاورمیانه با درجه کیفیت بالاتر عینی افزایش ۸ الی ۱۰ پوینت افزایش عدد اکتان مناسب با بنزینهای ما ساخته میشود.

محصول جدید ما پترول آلمان با درجه کیفیت عالی مناسب برای تمامی خودروهای بنزینی در کشور میباشد.

جهت سفارش محصول با شماره تماس زیر تماس حاصل فرمایید.

۰۹۳۵۳۶۳۸۶۳۶ سجاد اضمانی 

با نبود بنزین سوپر چه باید کرد؟

مکمل بنزین(سوخت) یا اکتان بوستر جایگزین بنزین سوپر

حدود چند ماه است که بنزین سوپر بااکتان (fuel additives octane) بالا در برخی جایگاه ‌های سوخت با کمبود مواجه شده و بسیاری از جایگاه‌ ها این نوع بنزین را عرضه نمی ‌کنند.اما مشکلی که برخی صاحبان خودرو با آن درگیر هستند،اکتان پایین سوخت های معمولی  موجود در جایگاه ها می باشد که شتاب و قدرت موتور را تحت تاثیر قرار می دهند.

برای جایگزین کردن بنزین سوپر چه راهکار هایی وجود دارد ؟

 یکی از راهکارهای بسیار در دسترس استفاده از مکمل های سوخت یا اکتان بوستر ها هستند.میتوانید باک خودرو را با بنزین معمولی پر کرده و سپس یک بطری افزودنی سوخت (مکمل اکتان) به آن اضافه کنید.بسیاری از خودرو ها برای اینکه بهترین عملکرد را داشته باشند نیاز به سوخت با اکتان بالا دارند.

آیا مکمل های سوخت یا اکتان بوستر بنزین واقعا کار می کنند؟

مکمل های سوخت  یا  افزاینده های اکتان بنزین(بوستر) استاندارد موجود در بازار قطعا می توانند اکتان بنزین را به منظور بهسوزی افزایش دهند که ما به شما اکتان بوستر ورث و پترول  آلمان را توصیه میکنیم ولی  اینکه تا چه اندازه میتواند عدداکتان(RON: Research Octane Number) را بالا برند،از محصولی به محصول دیگر تغییر می کند، تقویت کننده های اکتان با کیفیت بالا می توانند اعداد اکتان شگفت انگیزی را ادعا کنند، با این حال بسیاری از این محصولات موجود در بازار از آنچه روی محصول درج شده است متفاوت است.

این واقعیت که با اضافه کردن اکتان چه میزان افزایش قدرت در موتور ملموس است به چندین متغیر بستگی دارد،اگر شما  یک خودرو قدیمی کاربراتوری با موتور کم حجم استفاده می کنید مسلما تغییر زیادی نخواهید دید ولی در یک ماشین انژکتوری که سیستم سوخت رسانی توسط ECU   کنترل می شود و از یک موتور قدرتمند یا توربو شارژ بهره می برد اضافه کردن مکمل بنزین بهبود قابل توجهی در عملکرد و مصرف سوخت، به ویژه خودروهایی که موتور آنها برای سوخت با اکتان 98، طراحی شده است. خودرو های کاربراتوری نیاز به تنظیم موتور مجدد دارند تا نتیجه همانند خودرو های مدرن ملموس شود.

نحوه عملکرد افزودنی های سوخت چگونه است؟

یکی از پرسش های شایعی که در مورد تقویت کننده های اکتان مطرح  می باشد این است که چطور چنین دوز و مقدارکوچکی می تواند اکتان50 تا 60 لیتر بنزین را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.پاسخ این موضوع در مواد فعال(active ingredients)که تشکیل دهنده مکمل سوخت است نهفته می باشد که به بررسی این مواد خواهیم  پرداخت. این مکمل ها یا افزودنی هایی باعث افزایش فشردگی سوخت و احتراق  دیرتر ولی قویتر داخل موتور می شود و همچنین کارکرد موتور بی صداتر خواهد شد. با جلوگیری از ضربه زدن سوپاپ ها در اثر احتراق ناقص، عمر و بازدهی موتور افزایش می یابد.

با انواع مکمل

با انواع مکمل بنزین آشنا شوید

پخش ورث باران

  

یکی از راه‌های افزایش و توان قدرت موتور استفاده از مکمل سوخت است. به طورکلی دو نوع مکمل برای سوخت استفاده می‌شود که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.

انواع مکمل بنزین :

• افزایش عدد اکتان
• تمیز کننده مدار سوخت

مکمل افزایش دهنده عدد اکتان :

استفاده از این نوع مکمل در واقع باعث افزایش عدد اکتان سوخت می‌شود. این عدد در واقع مقیاسی است برای نشان دادن مقاومت بنزین یا دیگر سوخت‌ها در مقابل گرما، فشار و شروع احتراق خود بخود و یا به اصطلاح بدون جرقه.

چرا به دنبال افزایش عدد اکتان سوخت هستیم؟

قبل از هر چیز ابتدا باید با عملکرد موتور و نحوه احتراق سوخت آشنا شویم. به طور کلی موتور‌های احتراق داخلی دارای چهار مرحله زیر هستند:

1) مرحله مکش
2) مرحله تراکم
3) مرحله قدرت
4) مرحله تخلیه

مرحله مهم در تعیین نوع سوخت، مرحله تراکم می‌باشد و زمانی روی می‌دهد که مخلوط هوا و بنزین توسط پیستون تا حد مشخصی متراکم می‌شود، مخلوط هوا و سوخت پس از پایان زمان تراکم، به وسیله جرقه توسط شمع محترق می‌شود، میزان تراکم انجام شده را با عددی به نام نسبت تراکم می‌سنجند که نسبت تراکم در خودروهای قدیمی 5:1 و در خودروهای جدید 12:1 است.

هنگامی که مخلوط سوخت و هوا که ماده‌ای با قابلیت اشتعال بالاست به علت تراکم زودتر از جرقه شمع، محترق می‌شود، موتور دچار کوبش می‌شود چون قبل از اینکه پیستون به بالاترین نقطه خودش برسد وسط راه و با نیروی مخالف آن را به پایین می‌راند که دلیل این کوبش هم همین است یعنی عدد اکتان بنزین پایین است و این ضربه‌های مکرر می‌تواند صدماتی به قطعاتی از موتور از جمله گژن‌پین، پیستون، شاتون و … وارد کند.

بنابراین عدد اکتان یکی از فاکتورهای مهم در تعیین سوخت مناسب است. با توجه به کیفیت پایین سوخت در کشور ما و وجود ناخالصی‌ها در سوخت می‌تواند به سیستم سوخت، انژکتور و در نهایت موتور آسیب وارد کند. بر اساس استاندارد اتحادیه اروپا از سال 2004 عدد اکتان بنزین نباید کمتر از 95 باشد و از این پس نیز استاندارد ملی ایران در رابطه با بنزین مطابق استاندارد اروپا خواهد شد. در حال حاضر در کشورمان، عدد اکتان بنزین معمولی 87 و بنزین سوپر بین 91 تا 95 است.

در بیشتر خودرو‌ها با تکنولوژی قدیمی استفاده از بنزین با عدد اکتان پایین مشکلی را ایجاد نمی‌کرد اما امرزه با پیشرفت تکنولوژی به خصوص پیشرفت سیستم سوخت رسانی در خودروهای مدرن مانند سیستم سوخت رسانی چند نقطه‌ای (Multi Point Fuel Injection) و خودروهایی که از توربوشارژر یا سوپرشارژر بهرمند هستند، استفاده از بنزین با عدد اکتان پایین ممکن است باعث ایجاد آسیب به موتور شود.

مکمل بنزین تمیز کننده مدار سوخت

بنزین وارد شده به باک خودرو همواره حاوی آلودگی‌ها و روسوبات فراوانی است که می‌تواند سوزن انژکتور و مدار سوخت را مسدود کند. همچنین ذرات کربن و دوده پس از مدتی بر روی منافذ انژکتور و همچنین داخل محفظه احتراق مانند سوپاپ‌ها رسوب می‌کند و باعث اختلال در عملکرد موتور می‌شود که در نتیجه توان اندیکاتوری موتور کاهش می‌یابد. تمیز کننده مدار سوخت کلیه رسوبات به جا مانده از کربن و سایر آلودگی‌ها را از سیستم انژکتور پاک می‌کند، که در نتیجه باعث بهبود عملکرد و کاهش مصرف سوخت در موتور می‌شود.

در شکل زیر این رسوبات تشکیل شده بر روی سوپاپ مشخص است.

به طور کلی استفاده از مکمل بنزین (افزایش عدد اکتان و تمیز کننده مدار سوخت) با توجه به کیفیت پایین سوخت در کشور ما می‌تواند مزیت‌های زیر را به دنبال داشته باشد:

• پاک سازی و افزایش عملکرد انژکتور
• کاهش قابل ملاحظه مصرف سوخت
• افزایش شتاب و جلوگیری از ضربه زدن موتور
• کاهش رسوبات تشکیل شده در محفظه احتراق
• کاهش گازهای خروجی از اگزوز مانند هیدروکربن و منواکسید کربن
• محافظت در برابر خوردگی
• جلوگیری از قفل شدن شیر‌ انژکتور

روش استفاده:

1. نسبت استفاده از مکمل بنزین بطور معمول حدود 1 به 200 می‌باشد.
2. زمانی که بنزین خودرو به حدود 10 لیتر آخر رسید به نسبت مناسب مکمل را به باک اضافه نمایید.
3. باک ماشین را تا به طور کامل با بنزین بدون سرب پر نمایید.

توجه:

در هنگام خرید مکمل بنزین بهتر است از برندهای معتبر و کالای مورد تایید استفاده کنید. مکمل سوخت تقلبی و بی‌کیفیت می‌تواند آسیب‌های جدی به موتور خودرو بزند و پخش اکتان باران به شما ورث و پترول آلمان را پیشنهاد میکند.

منتظر مقاله های بعدی ما باشید

پخش اکتان باران

‌

سوالات متداول درباره اکتان و مکمل سوخت

• 

سوالات متدوال درباره مکمل سوخت

۱- چرا به مکمل های سوخت نیاز می باشد؟
عدم توانایی موتورهای درونسوز در سوزاندن کامل سوخت، پیوسته رسوبات هیدروکربنی از خود به جای می گذارد. به علاوه از طرف دیگر بالا بودن هزینه تولید سوخت با کیفیت بالا برای بوجود آمدن نتایج نامطلوب مزید بر دلیل می شود.

۲- آیا مکمل های سوخت تنها در کشورهای جهان سوم به کار می رود؟
تولید مرغوب ترین مکمل های سوخت در کشورهای اروپایی و آمریکا بیانگر وجود ضعف در سوخت های آن کشورها می باشد.

۳- به چه نحو تمیز نمودن انژکتورها به بالا رفتن راندمان موتور کمک نماید؟
هنگامیکه انژکتور و یا ژیگلورهای کاربراتور کثیف می شوند،سوخت از مقطع بسیار کوچکی دیزاین شده به روش نامنظم و نامطلوب اسپری می شود و این توانایی بخار شدن و کوچک شدن ذرات بنزین(اتمیزه شدن) را کم نموده و سرعت انتشار شعله و سوختن بنزین پایین می آید.

۴- به چه نحو تمیز نمودن سوپاپ ها به راندمان موتور کمک می نماید؟
راهگاه های ورودی و خروجی سرسیلندر و به علاوه از طرف دیگر انحنای پشت سوپاپ ها و اتاق انفجار طوری دیزاین شده اند که با کمترین مقاومت در مقابل هوای ورودی و خروجی، یک جریان چرخشی یا ورتکس بوجود آورند. این جریان به سرعت هوا هوا و توانایی ترکیب شدن آن با بنزین اسپری شده درون موتور کمک می نماید. به علاوه از طرف دیگر چرخش جریان خروجی به تخلیه سریعتر گازهای خروجی کمک می نماید. با انباشته شدن رسوب در پشت سوپاپ ها در این جریانات اختلال بوجود آمده و راندمان موتور پایین می آید.

۵- تمیز شدن اتاق انفجار به چه نحو به بالا رفتن راندمان موتور کمک می کند؟
با بوجود آمدن لایه رسوبات هیدروکربنی بر روی جداره سیلندر و روی تاج پیستون که نتیجه سوخت ناقص و برخی ترکیبات روغنی که از عدم آب بندی رینگ های پیستون حاصل می شود، درون اتاق انفجار یک لایه عایق تشکیل شده و انتقال حرارت از درون محفظه به جداره سیلندر و سر سیلندر با سخت مواجه شده و درون موتور نقاط بسیار داغ بوجود می آید که به مرور باعث بروز پیش احتراقی با ناک و یا ضربات بعد از انفجار می گردد. با این موقعیت سنسور ناک موتور وارد رفتار شده و سیستم بارقه را ریتارد می نماید و با این رفتار موتور نیرو از دست می دهد.
در ضربات متداوم سنگین، موتور خودرو آسیب جدی دیده و در برخی از مواقع منجر به شکست قطعاتی مانند پیستون می گردد.

۶- اکتان بنزین چیست و چه نقشی در کارکرد موتور دارد؟
بطور خلاصه عدد اکتان دقت سوخت بنزین است، نه کیفیت سوختن آن. در حقیقت قابل کنترل بودن بنزین و احتراق آن در لحظه مطلوب یعنی لحظه بارقه زنی شمع را با عدد اکتان اندازه گیری می کنند. کامل ترین بنزین با اکتان ۱۰۰ تنها از هیدروکربن اکتان ساخته شده و مقدار آن با کاهش نسبت مولکول های اکتان در یک بنزین کاهش می یابد. وقتیکه بنزین با اکتان پایین مصرف می شود در هنگامیکه سیکل تراکم موتور پیستون رو به بالا در حرکت است قبل از آن که لحظه مطلوب احتراق و بارقه زنی شمع فرا رسد مخلوط سوخت و هوا منفجر شده و یک ضربه برخلاف جهت حرکت موتور بوجود می آید. به علاوه از طرف دیگر بوجود آمدن انفجارهای کوچک در لحظه سیکل احتراق باعث کند شدن پیشرفت شعله شده و در حقیقت ضربات کوچکی (Pinging) درون موتور بوجود می آید با این وجود در سوخت های مسابقه ای با کمک برخی از مکمل ها این عدد تا ۱۳۰ نیز بالا می رود با این وجود این سوخت ها برای خودروهای خیابانی خوب نیست.

۷- MMT چیست ؟
در قدیم برای بالا بردن عدد اکتان بنزین از تترا اتیل سرب که یک ماده سمی و دشمن محیط زیست به حساب می آمد،استفاده می شود. هم اینک از مواد جایگزینی چون تولوئن و یکی از برترین آنها یعنی متیل سیکلو پنادین منگنز تریبونیل استفاده می کنید. این ماده گرانقیمت بدون تاثیر بر خواص خوب بنزین اکتان آن را به میزان چشمگیری بالا می برد و به دلیل وجود منگنز که با ترکیبات گوگردی و فسفری حاصل از احتراق ترکیب شده و از اثرات مخرب آنها برروی سوپاپ دود ،منیفولد و کاتالیزور اگزوز جلوگیری می نماید. با حفظ خوب کاتالیزور و به علاوه از طرف دیگر سوختن بهتر بنزین به دلیل اکتان بالاتر این ماده دوستدار طبیعت به حساب می آید. به علاوه از طرف دیگر این ماده می تواند از سوپاپ خودروهای قدیمی در مقابل اثرات بنزین بدون سرب نگهداری نماید.این ماده با بوجود آوردن لایه محافظ بر روی سیت ها وگیت ها از خراب شدن آنها جلوگیری می نماید.

۸- آیا بالا رفتن جزیی عدد اکتان اثری در کارکرد موتور دارد؟
بله، مسئله دور شدن از لب پرتگاه ضربه یا ناک است، هر قدم فاصله گرفتن از این ضربه طول عمر موتور و بهسوزی سوخت آن کمک می کند.

۹- آیا می توان مقدار فراوانی مکمل برای تشدید اثر آنها در یک باک ریخت؟
خیر، چراکه اثر تدریجی این تولیدات به وسیله کمپانی ها مقرر کرده شده و استفاده بیش از حد می تواند کیفیت بنزین را پایین آمورد. نهایتا” شما قادر اید غلظت این مکمل ها را تا دو برابر در هر باک گسترش دهید.

۱۰- آیا بهره برداری از این مکمل ها برای خودروهای قدیمی توصیه می شود؟
بله، چراکه رسوبات مسیرهای سوخت در آنها باعث انسداد سریعتر قسمت سوخت رسانی می گردد و توصیه می شود قبل از بهره برداری از مکمل های تمیزکننده فیلتر بنزین کهنه خودرو تعویض گردد. به علاوه از طرف دیگر بالا رفتن عدد اکتان باعث افزایش کارکرد آنها می گردد.

۱۱- آیا بهره برداری از این مکمل ها در خودروهای تازه توصیه می گردد؟
۱۰۰%، چراکه با نگهداری درست از موتور خودرو، در بیشتر مواقع سالم و نو باقی مانده و نزول قدرت موتور در آنها بوجود نمی آید.

۱۲- برخی ها می گویند اضافه نمودن الکل و برخی مواد دیگر اکتان را بالا می برد و نیاز به هزینه نمودن برای مکمل نیست؟
الکل درون موتورهای آلومینیومی خوردگی بوجود می آورد و چناچه به بالا رفتن عدد اکتان کمک نماید موتور خودرو را نیز به خوبی منهدم می نماید. راجع به دیگر مواد می بایست از پالایشگاه کمک گرفت.

۱۳- همه کمپانی ها ادعای داشتن برترین تولیدات را دارند، به چه نحو می توان به صحت ادعال آنها پی برد؟
سایت های اینترنتی، اعتبار کمپانی تولید کننده و وارد کننده و دیدن نتیجه بر روی خودرو.

۱۴- چرا مکمل های اکتان عدد پیشرفت دهنده را در یک بازه مانند ۴ تا ۱۰ درجه مطرح می کنن؟
به دلیل خواص دارای اختلاف بنزین های مختلف.

۱۵- آیا تاثیر اکتان بوسترها بر روی بنزین سوپر و معمولی یکسان است؟
خیر، حتما” بر روی بنزین معمولی موثرتر خواهند بود.

۱۶- بهره برداری از مکمل های تمیزکننده و گسترش دهنده اکتان به چه نحو به کاهش مصرف سوخت کمک می نماید؟
با صحیح کار نمودن سیستم سوخت و احتراق خوب سوخت وارد موتور شده نیروی بیشتری در دور موتور پایین تر بدست می آورید و با این وجود موتور در دور پایین تر کشش مورد نیلز خودروی شما را ممکن می آورد.

۱۷- آیا امکان دارد رسوبات موجود در باک مسیر بنزین به وسیله تمیزکننده جدا شده و به سر انژکتورها رسیده و باعث گرفتگی انژکتورها شود؟
در صورت کثیف بودن بیش از حد باک و مسیر بله، بدین جهت در خودروهای فرسوده توصیه می شود قبل از بهره برداری از فیلتر تازه استفاده شود تا ذرات حل نشدنی را در آنها به دام بیندازد و ذرات حل شده در سر انژکتورها رسوب نخواهد نمود.

تفاوت اکتان بنزین در ایران و اروپا

تفاوت اکتان بنزین در ایران و اروپا / کدام بنزین برای خودروی شما مناسب است؟

در ایران دو نوع بنزین به‌صورت معمولی و سوپر عرضه می‌شود. بنزین معمولی دارای اکتان ۸۰و بنزین سوپر دارای اکتان ۹۰ است. اما تنوع بنزین عرضه‌شده در سطح اروپا بیشتر است.

بنزین دارای درجه کیفی‌ای است که اصطلاحاً به آن اکتان گفته می‌شود. اکتان، مشخص کننده میزان مقاومت بنزین در مقابل ضربه موتور است و هرچه این امتیاز بالاتر باشد بنزین در مقابل ضربه موتور مقاومت بیشتری دارد، به‌زبانی ساده‌تر، بنزینی که اکتان بالاتری دارد، بیشتر می‌تواند فشرده شود (به‌همراه هوا) و دیرتر به‌دلیل حرارت تولیدی از عمل فشرده‌سازی منفجر شود.

طبق گزارش رسمی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، با استفاده از بنزین اکتان بالا، می‌توان از نرخ‌های فشرده‌سازی بالاتری استفاده کرد، شایان ذکر است که نرخ فشرده‌سازی مستقیماً با مقرون به صرفه بودن حرارتی در ارتباط است و هرچه نرخ فشرده‌سازی بالاتر باشد، پیشرانه مقرون به‌صرفه‌تر عمل خواهد کرد. همچنین زمان‌بندی پیشرفته احتراق، به‌کمک بنزین اکتان بالا ممکن می‌شود، یعنی شمع به‌خوبی هنگامی که پیستون به بالاترین وضعیت فشرده‌سازی می‌رسد عمل می‌کند.

خودروهای شهری با بنزین اکتان بالاتر عملکرد بهتری دارند به‌شرطی که برای بنزین اکتان بالا طراحی شده باشند، اگر سازنده خودروی شما گفته باشد که بنزین معمولی استفاده کنید، بنزین اکتان بالا در عملکرد آن تفاوت قابل توجهی نخواهد داشت ولی اگر خودرویی توصیه شده باشد که از بنزین اکتان بالا در آن استفاده کنید، عملکرد بسیار بهتری خواهد داشت.

در ایران، دو نوع بنزین به‌صورت معمولی و سوپر عرضه می‌شود. بنزین معمولی دارای اکتان ۸۷ و بنزین سوپر دارای اکتان ۹۵ است. اما تنوع بنزین عرضه‌شده در سطح اروپا بیشتر است.

در اروپا بنزین‌هایی با اکتان ۹۵، ۹۷، ۹۸، ۹۹ و ۱۰۰ عرضه می‌شوند که قیمت‌های متفاوتی دارند و کیفیت آنها با نماد اختصاری RON به‌معنای Research Octane Number مشخص می‌شود

بنزین سوپر یا معمولی

هر آن‌چیزی که از بنزین سوپر اکتان بالا باید بدانید و استفاده…

شاید این مقاله برای بسیاری از مالکان خودرو در کشورهای بزرگ چیزی شبیه به شوخی باشد ولی قطعا برای بسیاری از مالکان خودروهای داخلی و خارجی در کشورمان که از بنزین ارزان قیمت استفاده می‌کنیم یک مقاله بسیار کاربردی محسوب می‌شود که برای بسیاری از افراد سوال بزرگی است که آیا خودروی ما واقعا به بنزین سوپر اکتان بالا نیاز دارد؟

استفاده از مصرف سوخت ارزان قیمت برای بسیاری از صاحبان خودرو وسوسه کننده بوده و بعضا دیده می‌شود برای پس‌انداز کردن اندک فاصله بین قیمت بنزین معمولی و بنزین سوپر اکتان بالا به پر کردن باک خودرویشان با بنزین معمولی رو می‌آوردند و نه تنها باعث می‌شوند که چند ده یا صد میلیون تومان هزینه‌ای که برای خرید یک خودرو با تکنولوژی خوب کرده‌اند، از بین برود بلکه حتی در بعضی از خودروها ضررهای سنگینی نیز به ثروت خود وارد نمایند.

البته برای بسیاری از رانندگان عادی و معمولی عدم آگاهی به تفاوت‌های بین بنزین معمولی و بنزین سوپر اکتان بالا اشکالی ندارد و قطعا به همین دلیل است که می‌بینیم صف بنزین معمولی معمولا بیش از صف بنزین سوپر اکتان بالا بوده و حتی بعضا دیده می‌شود که با خالی بودن نازل بنزین سوپر مردم در صف بنزین معمولی هستند و در صف این بنزین نیز خودروهای نسبتا گران قیمتی هم دیده می‌شود.

البته در مقابل بعضی از افراد تصور می‌کنند که بنزین سوپر اکتان بالا لزوما به معنای بهتر بودن نسبت به بنزین معمولی و با مفید بودن آن برای موتور است ولی باید بدانید که جواب این تفکر برای “همه” خودروها خیر است و حتی برای بعضی از خودروها نیز هیچ فرقی نداشته و برای بسیاری از خودروهای قدیمی شاید حتی مضر هم باشد!

در مورد تفاوت بنزین معمولی و سوپر نیز باید بدانید که اکتان بنزین معمولی چیزی در حدود ۸۵ تا ۸۰ بوده و این عدد در بنزین سوپر چیزی در حدود۸۸ تا ۹۰ است و همان‌طور که می‌بینید تفاوت تنها در چند عدد است و برخلاف تصور عامه که فکر می‌کنند که یک تفاوت آن‌چنانی در این موضوع وجود دارد، یک عقیده غلط است.

شاید تفاوت اصلی بین بنزین معمولی و بنزین سوپر اکتان بالا را در پدیده ضربه دانست که در مورد بنزین سوپر این اتفاق کمی دیرتر رخ داده و پس از وارد شدن هر چه بیشتر به محیط موتور این اتفاق رخ می‌دهد. در سرتاسر دنیا و اکثر کشورهای بزرگ جهان ایستگاه‌های سوخت گیری دارای سه نوع بنزین هستند که نوع اول بنزین معمولی بوده و نوع بنزین پلاس یا همان متوسط و بنزین نوع سوم بنزین سوپر اکتان بالا است که طبیعتا نسبت به دو بنزین قبلی هزینه بالاتری دارد.

بدیهی است که خودروهای ارزان قیمت با هدف کاهش هزینه‌ها و کاهش مصرف سوخت طراحی می‌شوند و لزوما نیازی به بنزین با اکتان بالا نیستند ولی در خودروهای اسپرت وحتی لوکس این موضوع متفاوت بوده و طراح و خودروساز با این دید نسبت به طراحی اقدام می‌کند که هدف صرفا افزایش کارایی و قدرت موتور است و به همین دلیل معمولا از سیلندر بسیار بالا با شکل V استفاده می‌شود تا جاییکه قدرت موتور به حد اعلی خود برسد.

جالب است بدانید که بسیاری از خودروهای لوکس و اسپرت با مقدار اکتان مشخصی ساخته می‌شوند و عملا با اکتان پایین کارایی خوبی ندارند و حتی به عمر مفید آنها ضربه زده می‌شود و مالک خودرو در صورت عدم استفاده از بنزین سوپر اکتان بالا باید منتظر اتفاقات و ضررهایی باشد که اصولا با یک رعایت ساده و کنار گذاشتن خساست ساده، امکان از بین بردن آن خطر بود.

البته باید گفت که در خودروهای لوکس جدید به این موضوع توجه شده است که از یک سیستم ضد ضربه استفاده شود تا در صورت ریخته شدن بنزین اشتباه نیز به قطعات موتور آسیب جدی وارد نشده و به اصطلاح عامیانه تحمل خودرو برای کار با بنزین معمولی بالا برود که صرفا این اتفاق برای مدت کوتاهی خواهد بود. حتی می‌توان گفت سازنده این قابلیت را برای جلوگیری از آسیب دیدگی خودرو در اندک موارد اتفاقی طراحی کرده و اصلا قصدی برای طراحی سیستمی برای استفاده از بنزین معمولی نداشته است!

نکته مهم‌تر اینکه در خودروهای لوکس و اسپرت که بنزین با اکتان بالا شرط شده است، در صورت استفاده مداوم از بنزین معمولی گارانتی خودرو شما نیز باطل می‌شود و قطعا موافقید که ضرر چند میلیون تومانی حاصل از این اتفاق ارزش خساست چند هزار تومانی را نداشته و جدا از صدمات سنگینی که به موتور این خودروها وارد می‌شود، گارانتی ارزشمندی را از دست می‌دهید که قطعا به جیب شما فشار زیادی وارد می‌کند.

همیشه کارشناسان فعال بازار خودرو به این موضوع تاکید دارند که برای مصرف بنزین نه به پول در جیب و نه به گرانی خودرو توجه کنید و تنها چیزی که در انتخاب سوخت موردنیاز مهم است، توصیه ایست که از سوی سازنده خودرو به شما شده است و در صورت تاکید بر استفاده بنزین با اکتان بالا، به هیچ وجه به سمت و سوی بنزین معمولی نروید.

آیا در خودروهای معمولی هم از بنزین سوپر اکتان بالا استفاده کنیم؟

اما یک سوال مهم در مورد خودروهای معمولی این است که آیا در خودروهای معمولی که طبیعتا می‌بایست از بنزین معمولی برای آنها استفاده کرد، آیا امکان استفاده از بنزین سوپر اکتان بالا وجود دارد و آیا ضرر و زیانی نیز برای این اتفاق وجود دارد؟

طبق بررسی‌های انجام شده و صحبت‌های کارشناسان خودرو باید گفت که تابحال سند محکمی از مزیت استفاده از بنزین سوپر اکتان بالا برای خودروهای معمولی نشان داده نشده است. طبق بررسی‌های انجام شده هزینه اضافی بنزین سوپر تقریبا در هیچ جای کارکرد موتور آن جبران نمی‌شود و به قول معروف منفعتی برای این هزینه کرد اضافی در خودروهای معمولی وجود ندارد.

طبق تحقیقات صورت گرفته در این زمینه توسط کارشناسان بین المللی لزوما تفاوت خاصی در مصرف سوخت موتورهای معمولی بین بنزین ساده و بنزین سوپر وجود ندارد ولی یک تفاوت بزرگ بین این دو سوخت وجود دارد که در مصرف بنزین سوپر اکتان بالا اشتعال بهتری صورت می‌گیرد و قدرت موتور افزایش پیدا می‌کند و شما کارایی بهتری از موتور خود دریافت می‌کنید.

البته افزایش قدرت موتور در خودروهای معمولی موجود در بازار خودرو ایران آن‌چنان ملموس نیست چرا که افزودنی‌های موجود در بنزین سوپر مواردی هستند که از طرف موتور می‌بایست تکنولوژی‌های لازم برای استفاده از آنها تدارک دیده شده باشد که قطعا در بسیاری از خودروهای ارزان قیمت داخل کشور این موضوع به کلی وجود ندارد ولی دوباره تکرار می‌کنیم که تفاوت اندکی در افزایش قدرت موتور در استفاده از بنزین سوپر اکتان بالا وجود دارد.

همچنین افزودنی‌های موجود در بنزین سوپر اکتان بالا باعث تمیز شدن رسوبات کربن در انژکتور نیز می‌شود که قطعا استفاده خوبی از این سوخت برای خودروهای ارزان قیمت محسوب می‌شود. به طور کلی باید بگوییم که استفاده از بنزین سوپر صرفا در مواردی توصیه می‌شود که سازنده برای استفاده نسبت به آن تاکید داشته است و اگر از خودرویی استفاده می‌کنید که تفاوتی در سوخت مصرفی آن ذکر نشده است، هزینه اضافی برای سوخت گران‌تر صرف نکنید.به هر حال میتوانید به جهت بالا بردن عدد اکتان سوخت خود هم با معمولی هم سوپر از اکتانهای استاندارد موجود در بازار استفاده کنید.

مکمل سوخت چیست و چه کاربردی دارد؟

مسلما برایتان این موضوع پیش آمده که در هنگام مراجعه به پمپ بنزین، متصدی آن به شما استفاده از مکمل سوخت را پیشنهاد کند. براساس ادعای آن‌ها با استفاده از مکمل سوخت کارایی خودرو افزایش یافته و مصرف سوخت کمتر و یا بهینه می‌شود. آیا چنین موضوعی حقیقت دارد؟ برای جواب این سوال با سجاد اضمانی همراه باشید.

در صورتی‌که به حرف‌های گفته شده در بالا اعتماد کنید، با پرداخت هزینه‌ای اضافه صاحب محصولی جادویی خواهید شد! برای استفاده از مکمل سوخت تنها کافیست که این مایع را در باک بنزین اتومبیل خود بریزید.

مکمل‌های سوخت برای موتورهای بنزینی و دیزلی در بازار موجود است. براساس وعده سازندگان این مکمل‌ها، با استفاده از این محصولات مزایای زیادی نصیب صاحبان خودرو می‌شود که برای مثال می‌توان به تمیز شدن سیستم انژکتور و حذف آب از سیستم سوخت‌رسانی اشاره کرد. برای بهبود عملکرد کاتالیزور خودرو و همچنین سیستم اگزوز، محصولات دیگری به‌طور مخصوص توسعه داده شده‌اند و در بازار برای خرید موجود هستند.

براساس ادعا سازندگان این محصولات، در حالت کلی با استفاده از این مکمل‌ها باید خودرو عملکرد روان‌تری را از خود نشان دهد. علت این امر را باید در مصرف سوخت بهینه‌تر، بهبود عملکرد، کاهش انتشار گازهای سمی و افزایش عمر مفید موتور خودرو جستجو کرد.

استفاده از مکمل سوخت بسیار راحت است. برای آشنایی با نحوه استفاده از مکمل‌ها می‌توانید دستورالعمل موجود بر روی بسته‌بندی آن ‌ها را مطالعه کنید. در اغلب موارد مکمل‌های سوخت مایع بوده و تنها نیاز است آن‌ها را داخل باک خودرو بریزید، البته باک باید پر از بنزین یا گازوئیل باشد. مکمل باید با سوخت ترکیب شده و وارد سیستم سوخت‌رسانی خودرو شود تا کارایی مناسبی از خود نشان دهد.

در حالت عمومی مکمل‌های سوخت برای خودروهای قدیمی و یا اتومبیل‌هایی که کارکرد بالایی دارند، مناسب هستند چراکه سیستم سوخت‌رسانی آن‌ها را تمیز می‌کنند. تقریبا می‌توان گفت مکمل‌های سوخت برای خودروهای نو و یا دستگاه‌هایی که از آن‌ها به خوبی مراقبت می‌شود، کارایی لازم را ندارد و استفاده از آن‌ها بهبودی در عملکرد این ماشین‌ها ایجاد نمی‌کند.

انواع مکمل‌های سوخت

مکمل‌های سوخت متفاوتی در بازار وجود دارند که هر کدام برای کارایی خاصی توسعه یافته‌اند. برخی از این محصولات برای خودروهای قدیمی تولید شده‌اند. همانطور که می‌دانید تکنولوژی مورد استفاده در اتومبیل‌ها در سال‌های اخیر تغییرات زیادی داشته است، بنابراین مواد مورد استفاده در مکمل‌ها باید متفاوت باشد.

اگر در منطقه‌‌ای سردسیر زندگی می‌کنید و خودرو شمادیزلی است، از مکمل سوخت برای جلوگیری از یخ زدن گازوئیل استفاده کنید. این کار از انسداد سیستم سوخت‌رسانی نیز جلوگیری می‌کند. اگر برای مدت طولانی در هوای سرد از اتومبیل خود استفاده نمی‌کنید و در پارکینگ برای مدتی خاموش باقی می‌ماند، از دو مکمل سوخت استفاده کنید تا ماشین به راحتی روشن شود.

این رو هم بخون:

با این 10 روش در مصرف بنزین صرفه‌جویی کنید!

استفاده از مکمل برای خودرویی که مدت زمان زیادی خاموش بوده، باعث می‌شود که رسوبات سیستم سوخت‌رسانی از بین برود و عملکرد روان‌تری داشته باشد.

کارایی

در حالی‌که مکمل‌های سوخت در برخی مواقع و برای بعضی اتومبیل‌ها مفید واقع می‌شوند ولی در زمینه صرفه‌جویی در مصرف انرژی کارایی چندانی ندارد. در حقیقت هزینه‌ای که برای مکمل سوخت پرداخت می‌شود برابر با پول بنزینی است که به گفته تولیدکنندگان صرفه‌جویی می‌شود. در حقیقت بهترین مکمل سوخت در دنیا نیز هزینه‌ای بیشتر از پولی که در مصرف بنزین صرفه‌جویی می‌شود را از راننده طلب می‌کند.

برخلاف ادعای شرکت‌های تولیدکننده مکمل‌های سوخت، در بررسی صورت گرفته توسط یک گروه مشخص شد که مکمل‌های سوخت باعث افزایش هزینه ۵۰ سنتی به ازای هر لیتر بنزین مصرفی می‌شود! درحالی‌که اکثر تولیدکنندگان مکمل‌های سوخت ادعا می‌کنند که محصولشان باعث افزایش اکتان بنزین می‌شود و کارکرد بهتر موتور را در پی دارند ولی استفاده از بنزین باکیفیت کارایی بهتری را برای موتور خودرو به ارمغان می‌آورد.

راهکار جایگزین

اگر عمر خودرو شما کمتر از ۱۰ سال بوده و همچنین در این مدت به خوبی از آن نگهداری کرده باشید، نیازی به استفاده از هیچ یک از مکمل‌های سوخت موجود در بازار ندارید. خودرو شما بهترین کارایی را از نظر موتور و همچنین سیستم‌های الکتریکی در اختیار شما قرار می‌دهد.

باتوجه به تبلیغات بالای سازندگان مکمل‌ها، پس چرا تولیدکنندگان خودرو استفاده از آن را به رانندگان پیشنهاد نمی‌کنند و یا چرا این محصولات در تمامی پمپ بنزین‌ها در سراسر کشور موجود نیستند؟ جواب این سوالات ساده است، کارایی مکمل‌ها مطابق با ادعای سازندگان آن‌ها نیست.

اگر احساس می‌کنید که خودروی شما تنبل شده و کارایی لازم را ندارد و برای بهبود دوباره عملکرد آن نیاز به محصولی جداگانه دارید، به‌جای استفاده از مکمل‌های سوخت، باک ماشین را با بنزین با اکتان بالا پر کنید. معمولا بنزین‌های موجود در بازار دارای اکتان ۹۵ هستند ولی در برخی پمپ بنزین‌ها می‌توان بنزین با اکتان ۹۹ نیز خریداری کرد.

اگرچه بنزین‌های با اکتان بالا برای خودروهای اسپرت بیشتر کارایی دارد ولی می‌توانید هر چند وقت یکبار با استفاده از بنزین مجهز به اکتان، عملکرد اتومبیل خود را بهبود دهید. دفعه بعدی که وارد پمپ بنزین شدید، قبل از وسوسه شدن برای خریداری مکمل سوخت سعی کنید بنزین باکیفیت مصرف کنید

آیا خودروی شما واقعا به بنزین سوپر با اکتان بالا نیاز دارد؟

با اینکه قیمت سوخت در برخی کشورها در پایین‌ترین حد ممکن است ولی هنوز هم برخی از مصرف‌کنندگان را وسوسه می‌کند که به جای بنزین سوپر باک خودروی خود را با بنزین معمولی پر کنند تا در هزینه سوخت صرفه‌جویی شود. این قضیه بسیار جالب است زیرا رانندگان عادی با تفاوت‌های میان بنزین معمولی و سوپر کاملا آشنا نیستند و حتی ممکن است به کلی از تفاوت میان این دو نوع سوخت بی‌اطلاع باشند.

برخی از رانندگان تصور می‌کنند که اگر بنزین سوپر قیمت بیشتر و اکتان بالاتری دارد پس حتما برای موتور مفید است یا حداقل باکیفیت‌تر از سوخت معمولی است. شاید حاوی انرژی بیشتری است یا راندمان خودروی شما را افزایش می‌دهد. در جواب سوالات بالا باید گفت خیر لزوما اینطور نیست. معمولا اکتان بنزین معمولی بین ۸۷ تا ۸۹ و بنزین سوپر ۹۱ و در بعضی ایستگاه‌های سوخت‌گیری ۹۳ است. رده‌بندی اکتان سوخت براساس شاخص ضد ضربه یا ضد ناک سنجیده می‌شود که بیانگر میزان مقاومت سوخت در برابر پدیده ناک یا ضربه هنگام احتراق سوخت در موتور است و به تمیزبودن یا خالص‌بودن سوخت موردنظر هیچ ارتباطی ندارد.

تفاوت عمده میان بنزین معمولی و سوپر این است که سوخت با اکتان بالاتر می‌تواند قبل از اینکه پدیده ضربه رخ دهد، تراکم بیشتر بعضی از موتورها را تحمل کند. مقدار عدد اکتان به ترکیب هیدروکربن‌هایی که برای تهیه سوخت مورد استفاده قرار گرفته‌اند و افزودنی‌های موجود در سوخت بستگی دارد که هر دو عامل به مکانی که نفت خام از آن استخراج شده است، نحوه پالایش آن و رده‌بندی اکتان بنزین تولیدشده بستگی دارند.

در ایستگاه‌های سوخت‌گیری در سراسر جهان، بنزین با یکی از سه درجه معمولی، پلاس (متوسط) و سوپر عرضه می‌شود. در ایران معمولا جایگاه‌ها بنزین معمولی و سوپر را ارائه می‌دهند.

 موتور خودروها ممکن است براساس تعداد بی‌شماری از عوامل متغیر که به مقدار سرمایه‌گذاری خودروساز و نوع کاربری آنها ارتباط دارد طراحی و ساخته شوند. موتور خودروهای اقتصادی با حجم پایین با هدف کاهش هزینه و مصرف سوخت طراحی می‌شوند درحالی‌که یک موتور ۱۰ سیلندر Vشکل مجهز به سوپرشارژر که به سختی داخل محفظه موتور یک خودروی اسپرت نصب شده است، فقط برای عملکرد بهینه طراحی شده است. هر یک از این موتورها نسبت تراکم و خصوصیات طراحی مختص به خود را دارند که متناسب با نوع کاربری و توانایی آنها است.

خصوصا خودروهای لوکس و اسپرت طوری ساخته شده‌اند که با درجه اکتان معینی کار کنند و بنابراین نسبت تراکم بالاتری دارند؛ یعنی در صورت استفاده از نوع نامناسب سوخت بیشتر در معرض پیش‌اشتعالی قرار دارند. نسبت تراکم بالاتر باعث افزایش عملکرد و بالارفتن راندمان حرارتی موتور در شرایط ایده‌آل می‌شود. خصوصا موتورهایی که برای کارکرد بهینه با سوخت‌هایی با اکتان بالاتر ساخته شده‌اند در مقایسه با موتورهایی که برای کارکرد با سوخت‌هایی با اکتان پایین‌تر طراحی شده‌اند، می‌توانند قدرت بیشتری از سوخت مصرفی خود تولید کنند.

خودروهای لوکس جدید مجهز به سنسورهای ضدضربه هستند بنابراین حتی اگر مدت کوتاهی در باک آنها سوخت اشتباه با اکتان پایین بریزید به قطعات داخلی موتور آسیب زیادی نمی‌رسد.

استفاده مداوم از بنزین معمولی در خودرویی که استفاده از بنزین سوپر در آن الزامی است، ممکن است باعث ابطال گارانتی خودروی شما شود که مسلما ارزش صرفه‌جویی ناچیز در هزینه سوخت که با عدم استفاده از بنزین سوپر حاصل می‌شود را ندارد.

موتورهای مدرن که به سنسور ضدضربه یا ناک سنسور مجهز هستند با ارسال اطلاعات به سیستم مدیریت الکترونیکی موتور باعث به تاخیرانداختن یا به اصطلاح ریتاردکردن زمان جرقه شده و از این طریق اثر مخرب ناشی از اکتان پایین سوخت را خنثی می‌کنند. فعال‌شدن این سنسور از پدیده ناک جلوگیری می‌کند ولی عملکرد موتور را نیز کاهش می‌دهد و منجر به افزایش مصرف سوخت می‌شود.

آقای پراکاش یکی از دانشمندان گروه فناوری سوخت Shell در کانادا می‌گوید:

«همیشه بهتر است از سوختی با مقدار اکتان توصیه‌شده توسط سازنده خودرو استفاده کنید. مزیت اکتان بالاتر سوخت عملکرد بهتر خودرو است ولی به برند و مدل خودرو بستگی دارد.»

پس در حالت ایده‌آل نباید در خودرویی که برای کارکردن با بنزین سوپر طراحی و بهینه شده است از بنزین معمولی استفاده کنید، ولی برعکس این حالت اگر در خودرویی که برای کارکردن با بنزین معمولی طراحی شده است از بنزین سوپر استفاده کنید آیا مزیتی دارد؟ به نظر نمی‌رسد مدرک قابل‌توجه و قانع‌کننده‌ای وجود داشته باشد که نشان دهد استفاده از بنزین سوپر در این خودروها ارزش کافی برای جبران این هزینه اضافی را دارد. آقای پراکاش در یک پژوهش علمی دست داشته است با این هدف که مشخص شود آیا بسته به نوع سوخت مصرفی عکس‌العمل ناشی از اکتان‌های مختلف در خودروهایی که استفاده از بنزین سوپر در آنها الزامی نیست و فقط توصیه شده است متفاوت است یا نه. در حالت تئوری سوختی که اکتان پایین‌تری دارد باعث کاهش قدرت خواهد شد ولی اگر اکتان سوخت بالاتر باشد می‌توان مخلوط سوخت و هوا را زودتر مشتعل کرد یا به اصطلاح زمان جرقه را بیشتر ادونس کرد که باعث افزایش قدرت موتور می‌شود.

از دو سوخت با شاخص ضدناک ۸۷ و ۹۱ برای سنجش شتاب و قدرت خروجی در پنج خودرو استفاده شد که استفاده از بنزین سوپر در آنها توصیه شده بود و مجهز به سنسور ناک بودند. زمان شتاب‌گیری و قدرت خروجی در حالت تخت‌گاز توسط دستگاه داینو خوانده و ثبت شدند. یافته‌ها منتشر شدند و در کنفرانس بین‌المللی SAE ارائه شدند که یک انجمن تخصصی جهانی و یک سازمان استاندارد برای مهندسان خودرو است که در ایالات‌متحده واقع شده است.

بعد از اینکه داده‌ها مورد تحلیل و سنجش قرار گرفتند تا بی‌عیب و نقص باشند، نتایج نشان داد که درواقع بعضی از خودروها نسبت به خودروهای دیگر نسبت به درجات مختلف اکتان حساسیت بیشتری داشتند. به طور متوسط عملکرد بنزین سوپر با اکتان ۹۱ یک تا دو درصد بهتر از بنزین معمولی با اکتان ۸۷ بود. بنابراین بنزین سوپر عملکرد خودرویی که موتور آن برای چند درجه مختلف از اکتان تنظیم شده است را فقط اندکی بهبود می‌دهد.

بنزین سوپر از افزودنی‌های اضافی برخوردار است ولی بهبود قابل‌توجهی در عملکرد خودرو ایجاد نمی‌کند مگراینکه موتور خودروی موردنظر برای کارکردن با اکتان بالاتر تنظیم شده باشد. بهتر است به جای اینکه به خاطر اندکی عملکرد بهتر که زیاد محسوس نیست از بنزین سوپر در خودروهایی استفاده کنید که کارکردن با بنزین سوپر در آنها الزامی نیست، از سوخت با مقدار اکتان توصیه‌شده در دفترچه راهنمای خودرو استفاده کنید و پس‌اندازی که از این راه به دست می‌آورید را صرف خرید قطعاتی کنید که واقعا عملکرد خودروی شما را ارتقا می‌دهند.

با اینکه بنزین سوپر قدرت خودروی شما را افزایش نمی‌دهد طبق ادعای آقای پراکاش ثابت شده است که افزودنی‌های موجود در بنزین سوپر رسوبات کربن در انژکتورها را پاک می‌کنند؛ رسوباتی که به مرور زمان باعث افت عملکرد خودروی شما می‌شوند.

این موضوع دوباره ما را به سوالی که در ابتدا مطرح شد برمی‌گرداند که آیا واقعا باید از بنزین سوپر استفاده کنید؟

اگر بخواهیم واقع‌بینانه به این موضوع نگاه کنیم فقط باید هنگامی از بنزین سوپر استفاده کنید که خودروی شما به وضوح به آن احتیاج داشته باشد. اگر استطاعت خرید یک خودروی لوکس یا اسپرت را دارید در استفاده از بنزین سوپر خساست به خرج ندهید. در اکثر خودروهای دیگر می‌توانید از بنزین معمولی استفاده کنید بدون اینکه مشکل محسوسی به جز کاهش جزئی عملکرد و افزایش ناچیز مصرف سوخت ایجاد شود. در نهایت باید گفت گردوخاکی که روی دفترچه راهنمای خودرو نشسته است را پاک کنید و از دستورالعمل‌های خاص آن که مخصوص خودروی شما است پیروی کنید و اگر هزینه سوخت برای شما خیلی اهمیت دارد قبل از اینکه خودروی جدیدی بخرید درباره آن تحقیق کنید.

هر انچه باید راجب اکتان و بدانیم

خودرویتان و یا با خواندن بروشور، بسته به نوع خودرو، انتخابی درست داشته باشید.

اما بحثی که در اینجا به آن خواهیم پرداخت در ارتباط با گروه متفاوتی از مکمل های سوخت، یعنی تمیزکننده های انژکتور و موتور خواهد بود. انژکتور شوی ها با بطری های رنگ به رنگ و جذاب در لوازم یدکی و اتوسرویس ها، قطعا توجه شما را هم به خود جلب کرده اند.

گاهی آن ها محلول کمکی روغن به حساب می آیند و گاهی هم مکمل سوخت و کمک رسان موتور های پر سرصدا. بسته بندی این اقلام از محصولات جانبی خودرو، همیشه دلنشین و جذاب است.

محصولاتی با قیمتی متوسط و قابل قبول، و گاهی گران و غیرمنطقی. در اینجا اولین سوالی که مطرح می شوداین است  که "آیا واقعا مکمل های سوخت تاثیری ایجاد می کنند یا تنها با جیبمان سر و کار داریم.

این سوالی است که از مهندس مکانیک متخصص محصولات افترمارکت 3M، دوان ریچارتسون، پرسیده ایم. و در پاسخ ریچارتسون تاکید کرد: "بله و برای اینکه خیالتان راحت شود باید بگویم چند تغییر محسوس را مشاهده خواهید کرد، که شخصا آن را ضمانت می کنم."

باید اضافه کنیم این اظهار نظر کاملا درست است بخصوص اگر شرایطی را که ساختار کربن را به هم می ریزد و باعث ته نشینی آن در موتور می شود را نیز در نظر بگیریم مانند مسافرت های کوتاه در هوای سرد. حالتی که عملکرد موتور را به هم خواهد ریخت و مصرف سوخت را هم افزایش خواهد داد.

مکمل های سوخت

کریس بارکر، مدیر سرویس های تخصصی رویال پرپل نیز  در پاسخ به ایمیل ارسالی ما، گفته های ریچارتسون را بازگو کرد و اشاره داشت که امروزه سوخت ها، پایداری کمتری  نسبت به گذشته دارند و این مسئله به دلیل استفاده از اتانول به عنوان ترکیب افزایش دهنده اکتان بنزین است.

مشکل آنجاست که الکل با اکسیژن ترکیب می شود و به عنوان یک ترکیب جانبی امولسیون شده غیر قابل سوخت درمیاید. رفته رفته این پدیده و انباشته شدن هرچه بیشتر آن، انژکتور سوخت و دریچه های ورودی و خروجی موتور را مسدود می کند که مشکلاتی نظیر تضعیف عملکرد و افزایش استهلاک موتور، بالارفتن مصرف سوخت، استارت خوردن های سخت و ... را به وجود می آورد.

 با مصرف منظم تمیزکننده ها می توان این مواد ته نشین شده را از بین برد. بنا به گفته ریچارتسون مصرف سالی یک بار این مواد ترکیبی می تواند بسیار برای خودرو مفید باشد. مخصوصا برای خودروهای بنزینی که  همانطور که گفته شد برای از بین بردن اتانول موجود در بنزین های امروزی کافی است آنها را به باک پر خودرو خود اضافه کنید.

بنا بر اطلاعات اتوسرویسِ 3M ، میانگین کارکرد سالانه 12000 الی 13000 مایل (20000 کیلومتر) در شرایط مختلف آب هوایی برای مشتریان ثبت شده که مصرف سالانه مکمل های سوخت طبق همین آمار پیشنهاد شده است.

اما اگر راننده ای به طور معمول مسافت های کوتاه کوتاه را طی می کند، یا در ناحیه ای با آب و هوای سرد است و یا در منطقه ای با حجم ترافیک بالا، پیشنهاد می کنیم که یک مکمل سوخت را در هر 3000 مایل یا همان 5000 کیلومتر استفاده کند چرا که شرایط مذکور فرم گرفتن مواد ته نشین را تشدید می کنند.

  کربن

اگر بخواهیم در ارتباط با مواد مضر ته نشین شونده صحبت کنیم باید از کربن به عنوان دشمن شماره یک یاد کرد! واقعیت این است که این ماده کثیف، دوری ناپذیر است.

ریچارتسون از آن به عنوان اصلی ترین ماده جانبی تولیدی بنزین یاد می کند. سوالی که مطرح می شود این نیست که چه باید کرد تا از ته نشینی این ماده سیاه جلوگیری کرد، چرا که راهکاری وجود ندارد! سوال این است که کربن چگونه با این سرعت تعجب برانگیز در هر خودرو و با هر راننده ای انباشته می شود؟

کربن، موتور یک خودرو یا کامیون را ، درست به مانند یک کوره تبدیل می کند. کافی است به موتور خودروتان کاری نداشته باشید و صبر کنید پنج سالی بگذرد. آن وقت است که به قول ریچارتسون کثافت سیاه همه موتورتان را فرا خواهد گرفت.

البته عوامل مهمی نیز هستند که کوچکترین نقصی در عملکردشان ، میزان کربن ته نشین شده را تشدید می کنند. مانند سیستم گردش مجدد گازهای اگزوز (EGR) یا تهویه محفظه میل لنگ (PCV) و یا حتی انژکتور سوخت.

همچنین بنا بر گفته بارکر فاکتور مهم دیگر خود بنزین است. مخصوصا وقتی در شهرها و کشور های مختلف کیفیت و نوع بنزین فرق می کند گاهی حتی وضعیت غیر قابل پیش بینی می شود.

مکمل چگونه عمل می کند؟

علاوه بر حلال ها و مواد پاک کننده، یکی از اصلی ترین مواد مورد استفاده در انژکتور شوی ها ، ماده شیمیایی پلی ترامین یا بطور خلاصه PEA است که این ماده دشمنی موثر برای کربن های ته نشین شده است.

دقیقا مشابه عملکرد صابون در رختشویی، پلی ترامین دوده های ناشی از کربن را تمیز می کند. وقتی مقدار مشخصی از  PEA در کنار کربن قرار می گیرد به راحتی ساختار کربن در هم می شکند و به مواد ریز و کوچک تبدیل می شود. در چنین شرایطی کربن به راحتی از اگزوز خارج خواهد شد.

جمع بندی

گذشته از هر آنچه که تا به اینجا مطرح شد، گاهی در شرایطی خاص، مکمل ها اثر سوء خواهند گذاشت. برای روشن شدن "شرایط خاص" کافی است به وضعیت موجود در کشورمان بپردازیم. اول از همه نبود استانداردهای لازم برای شمار زیادی از محصولات موجود در بازار و عدم کنترل و بررسی درست آن هاست.

دوم اینکه در اکثر موتورهای خودرو های فرسوده موجود در کشور، به دلیل خام سوزی و نداشتن استاندارد های لازم و از طرف دیگر استفاده دائم از بنزین ناسالم، حجم زیادی مواد ته نشین شده وجود دارد که اگر قرار باشد بعد از چندین سال برای اولین بار از تمیزکننده ها استفاده شود، این مواد تمام ترکیبات ته نشین شده را در خود حل می کند و در مسیر عبور سوخت، لوله های بنزین، پمپ بنزین و همچنین سوزن انژکتور را کثیف می کند.

به همین دلیل است که سازمان استاندارد و ستاد بهینه سازی مصرف سوخت استفاده از مکمل ها را توصیه نمی کنند؛ از طرف دیگر خودروسازان نیز در اطلاعیه های مختلف به مشتریان خود گوشزد می کنند که اضافه کردن انواع مکمل بنزین، شوینده انژکتور روغن بنزین و تقویت کننده اکتان در هیچ یک از محصولات تولیدیشان توصیه نمی شود و در این اطلاعیه ها آمده است که مصرف مواد نامبرده گذشته از لغو گارانتی خودرو، می تواند برای خودرو مشکل آفرین باشد.

با این اوصاف توصیه می کنیم تنها اگر خودروتان صفر است از این مواد به طور منظم استفاده کنید.

پخش و توزیع انواع اکتان بوستر و مکمل سوخت

پخش و توزیع انواع مکمل و اکتان بوستر ورث،ادینول و پترول در تهران و تمامی شهرستانها به قیمت عالی همراه با گارانتی فروش

آماده همکاری با جایگاههای سوخت عوامل فروش اکتان در سراسر ایران،اتو سرویسها،نمایندگی های مجاز فروش خودرو و مصارف شخصی

شماره تماس:[phone] سجاد اضمانی

۵ عمل که در خودروهای توربوشارژ نباید انجام داد !

امروزه با فراگیر شدن تکنولوژی موتورهای توربوشارژ، شاهد آن هستیم که شرکت‎‌های خودروسازی، خودروهای خود را مجهز به این تکنولوژی کرده‌اند. زیرا توربوشارژ به شما اجازه می‌دهد با حجم موتور کمتر، توان بیشتری داشته باشید

توربوشارژ به بیان ساده با استفاده از یک کمپرسور و توربین سبب می‌شود اکسیژن بیشتری برای احتراق با سوخت وارد موتور شود. نتیجه این فرآیند افزایش بازده و توان بیشتر موتور است.

اگر شما صاحب یک خودرو با موتور توربوشارژ هستید باید بدانید که با رعایت نکاتی ساده می‌توانید طول عمر این نوع موتورها را افزایش دهید. بسیاری از رانندگان با ندانستن این نکات در حال آسیب‌های جدی به موتور خود هستند.

در ادامه این مقاله به توضیح در مورد این نکات می‌‍پردازیم.

۱-به محض روشن کردن خودرو، با موتور سرد حرکت نکنید :

یکی از مهم‌ترین علل بروز مشکل در موتورهای توربوشارژ به سیستم روغن‌کاری مرتبط است. بیرینگ ها و اتصالات دوار توربو شارژر برای داشتن عملکردی مناسب به روغنی با خلوص و فشار و شدت جریان مناسب احتیاج دارند. روغن پس از استارت زدن و روشن شدن خودرو برای رسیدن به موتور و رسیدن به دمای مناسب نیاز به زمان دارد.

پس در نظر داشته باشید که بعد از استارت ماشین، به مدت ۳ الی ۵ دقیقه برای گرم شدن منتظر صبر کنید.

۲-بعد از مدت طولانی رانندگی، به طور ناگهان ماشین را خاموش نکنید:

با خاموش کردن خودرو، پمپ روغن در موتور هم خاموش می‌شود و این سبب می‌شود مقداری از روغن در سیستم باقی بماند و چون دمای موتور هنوز بالا هست، روغن در برخورد با این بخش‌های داغ می‌سوزد و روغن کیفیت و ویسکوزیته مطلوب را از دست می‌دهد. برای جلوگیری از این آسیب، قبل از خاموش کردن خودرو برای مدتی کوتاه صبر کنید تا دمای موتور پایین بیاید و بعد ماشین را خاموش کنید.

۳-با دنده سبک و دور موتور پایین رانندگی نکنید:

زمانی که دور موتور پایین‎‌تر از ۲۰۰۰ دور در دقیقه قرار دارد و با دنده‌های سبک در حال حرکت هستید، وقتی برای شتاب‌گیری پدال گاز را فشار می‌دهید، میزان سوخت بیشتری وارد می‌شود ولی به علت دور پایین موتور اکسیژن کمتری وارد می‌شود و این مخلوط غنی سوخت و هوا می‌تواند به موتور آسیب بزند.

برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است که هنگام شتاب‌گیری دنده خودرو را کاهش دهید.

۴-از سوخت بی کیفیت ( با عدد اکتان پایین) استفاده نکنید:

در موتورهای توربوشارژ کیفیت سوخت بسیار حائز اهمیت می‌باشد. استفاده از سوخت با عدد اکتان پایین باعث افزایش احتمال کوبش در موتور و آسیب به موتور می‌شود.

از بهترین سوخت موجود برای خودرو توربوشارژ خود استفاده کنید.

۵-در پیچ‌های جاده پدال گاز را فشار ندهید:

یکی از مشکلات خودرو‌های توربوشارژ وجود توربولگ می‌باشد. بدین معنا که بین زمانی که پای رو پدال گاز گذاشته می‌شود و اعمال شتاب لحظه‌ای تاخیر به وجود می‌آید. این حالت در پیچ جاده می‌تواند باعث از بین رفتن تعادل خودرو شود. به همین دلیل به هنگام رانندگی در خودرو توربوشارژ خود در پیچ‌های جاده از فشار دادن پدال گاز خودداری کنید.

شاید نکات ذکر شده به نظر ساده بیاید ولی بسیاری از رانندگان این نکات را رعایت نکرده و آسیب‌های جدی به خودروی خود وارد می‌کنند.

شایان ذکر است که خودروهای DS دارای توربو شارژر هستند و آرین‌موتور تابان، نمایندگی رسمی DS اتوموبیلز در ایران،‌رعایت نکات بالا را به منظور افزایش طول عمر این نوع خودروها توصیه می‌کند

3 آشنایی با عدد اکتان بنزین و روش محاسبه آن

اگر اطلاعات مختصری در مورد موتورهای ۴ زمانه بنزینی که تقریبا ۹۹ ٪ موتورهای موجود را شامل می شوند ، داشته باشید ؛ می دانید که یکی از این زمانها را تراکم می نامند و تراکم زمانی روی می دهد که مخلوط بنزین و هوا توسط پیستون تا حد مشخصی متراکم شده و پس از پایان زمان تراکم ، بوسیله جرقه شمع ، این مخلوط محترق شده و باقی ماجرا که خارج از بحث ما است اتفاق می افتد .

میزان تراکم انجام شده را با عددی به نام نسبت تراکم می سنجند که در موتورهای قدیمی این نسبت تراکم ۵ به ۱ و در موتورهای بسیار پیشرفته تا ۱۲ به ۱ قابل افزایش می باشد . اما زمانی که مخلوط سوخت که ماده ای با قابلیت اشتعال بالاست زودتر از زده شدن جرقه توسط شمع و بواسطه تراکم ، محترق شود ؛ موتور دچار کوبش ( Knock ) خواهد شد که این مساله برای موتور بسیار مضر است . یکی از راههای بالا بردن قدرت و توان خروجی موتور خودروها ، بالابردن نسبت تراکم آنهاست ، اما این امر تنها با بالا بردن توان مقابله سوخت در برابر خود سوزی در اثر متراکم شدن بدست می آید ، پس با پیشرفت در تکنولوژی ساخت موتورها ، نسبت تراکم نیز از عدد قدیمی ۵ به ۱ فاصله گرفته و افزایش می یابد و در نتیجه نیاز به سوختی با مقامت بالاتر در برابر خودسوزی در خودروهای جدیدتر ضروری می گردد . اما آن چه که مشخص می نماید که سوخت تا چه میزان توانایی متراکم شدن قبل از احتراق خودبخودی ( خودسوزی ) را داراست ، عدد اکتان می نامند .

این عدد از کجا بدست می آید ؟ زمانی که نفت خام در پالایشگاهها تصفیه می شود ، زنجیره های هیدروکربن با طولهای متفاوت بدست می آید و این زنجیره های جدا از هم با ترکیب شدن با یکدیگر سوختهای متفاوتی چون بنزین ، گازوئیل ، نفت سفید و غیره را حاصل مینمایند . بطور مثال حتما نامهای متان ، پروپان و بوتان را شنیده اید که همگی هیدروکربن هستند ؛ متان دارای یک اتم ، پروپان ۳ اتم و بوتان ۴ اتم ، کربن میباشند . برخی دیگر از هیدورکربنها نیز شامل پنتان با ۵ اتم ، هگزان با ۶ اتم ، هپتان با ۷ اتم و اکتان با ۸ اتم کربن می باشند . آزمایشات مختلف نشان داد هپتان دارای خاصیت متراکم شدن بسیار ضعیفی است و در مقابل اکتان قابلیت متراکم شدن بسیار بالایی دارد . پس اگر بنزینی دارای مقادیر بسیار بالایی از اکتان یا همان Iso Octane , 2,2,4 Trimethyl Pentane باشد ؛ بنزین بسیار خوبی از نظر مقاومت در برابر خودسوزی محسوب می شود . اما در مقابل ، هپتان بسیار سریع در اثر تراکم ناچیز ، محترق خواهد شد پس با توجه به اینکه این ۲ هیدروکربن از لحاظ خواصی چون نقطه جوش و تبخیر تقریبا یکسان بودند ، بعنوان مبنایی برای مقاومت خودسوزی سوخت در برابر متراکم شدن انتخاب شدند ، و با دادن عدد ۱۰۰ به اکتان و ۰ به هپتان نسبتی به نام عدد اکتان بدست آمد . بطور مثال بنزینی با عدد اکتان ۸۷ ؛ دارای نسبت ۸۷ اکتان به ۱۳ هپتان می باشد . اما ساخت سوختی که متشکل از این میزان اکتان باشد هزینه تولید بسیار بالایی خواهد داشت و این ۲ ماده در حال حاضر تنها تشکیل دهنده های بنزین نیستند و مواد و افزودنیهای دیگری کار بالابردن عدد اکتان یا همان مقاومت در برابر خودسوزی یا کوبش موتور را برعهده دارند ؛ و نسبت هپتان - اکتان تنها برای ایجاد یک مبنای مقایسه ای و بعنوان یک بنزین ایده آل برای مشخص نمودن عدد اکتان مورد استفاده قرار می گیرد .

در جریان جنگ جهانی اول توماس میجلی کشف نمود که با افزودن lead tetraethyl ( تترااتیل سرب ) که یک اورگانو متالیک محسوب می شود به مخلوط بنزین ، نسبت اکتان آن تا حد بسیاری افزایش خواهد یافت و می توان بنزینی با فراوری ارزان قیمت ( شبکه هیدروکربنهای با فراوری ساده تر ) را ، با افزودن این ماده ، به بنزینی با اکتان بالا تبدیل نمود . از طرف دیگر این ماده باعث روانکاری سوپاپها نیز میشد ، استفاده از این ماده در بنزین تا سالیان دراز ادامه یافت ، تا اینکه متوجه شدند سرب ضررهای زیست محیطی بسیاری پدید می آورد و باید از بنزین حذف گردد ، بنابراین حذف سرب به تدریج در کشورهای پیشرفته با جایگزین نمودن ماده ای به نام MTBE که مخفف methyl tertiary-butyl ether است و یک oxygenate محسوب میشود ، بجای تترااتیل سرب آغاز شد . با نصب catalytic converter برای کاهش آلودگی خروجی از اگزوز بر روی خودروها در دهه گذشته و بدلیل اینکه سرب باعث از کار افتادن این قطعه می شد ، جایگزینی بنزین بدون سرب سرعت بیشتری گرفت تا جائیکه هم اینک استفاده از بنزین سرب دار در اکثر کشورها به شدت محدود گردیده است . اما MTBE نیز با وجود اینکه در مقایسه با تترااتیل سرب ، چندان سمی نیست ، در اثر نشتی از تانکها و مخازن و نفوذ به آبهای زیرزمینی و ایجاد آلودگی ، در کشورهای پیشرفته در حال حذف از بنزین می باشد . جایگزینهای MTBE که امروزه در اروپا و آمریکا استفاده می شوند نیز شامل اروماتیکها از جمله benzene ، toluene ، ethanol و در آینده نزدیک oxygenate دیگری به نام ETBE یا Ethyl Tertiary-butyl ether می باشند . اما عدد اکتان بنزین را به ۲ روش می توان بدست آورد ؛ اولین روش ، روش تحقیقی ، Research Octane یا RON نامیده میشود و دومین روش ، روش موتوری ، Motor Octane یا MON نام دارد . تفاوت این ۲ روش در شرایط و پارامترهای آزمایش بر روی بنزین مورد نظر می باشد. Research Octane Test (RON) Motor Octane Test (MON) 65.6 سانتیگراد 148.9 سانتیگراد دمای مخلوط سوخت 100 سانتیگراد 100 سانتیگراد دمای موتور 600 900 دور موتور RPM مسلما با توجه به شرایط سخت تر آزمایش در روش MON ، نسبت به روش RON برای یک بنزین مشابه ، عدد بدست آمده از آزمایش به روش RON عدد بیشتری خواهد بود . فاصله بین ۲ عدد بدست آمده از این ۲ روش آزمایش را ، sensitivity یا حساسیت سوخت مینامند که بسیار هم با اهمیت میباشد چرا که ممکن است بنزینی بدلیل نوع افزودنی ها و مواد بکار رفته جهت بالا بردن اکتان در شرایط آزمایش RON عدد بالایی از اکتان را ارائه دهد اما در شرایط سخت تر ، توانایی مقابله بسیار کمتری نسبت به تراکم پذیری داشته باشد و عدد حاصل از آزمایش MON بسیار پایین باشد ، لذا بین چند بنزین مختلف که از آزمایش RON عدد مشابهی بدست آورده اند ، بنزینی مرغوبتر است که فاصله اعداد بدست آمده از ۲ آزمایش RON و MON برای آن نوع بنزین کمتر از بقیه باشد ( حداکثر ۱۰ عدد اختلاف قابل قبول است ) . اما در حالیکه مبنا قرار دادن عدد بدست آمده از آزمایش RON بعنوان عدد اکتان بدلایل بالا ، چندان صحیح به نظر نمی رسد و حتی راه را برای تقلب شرکتهای نفتی و استفاده از افزودنیهای ارزانتر باز می گذارد ؛ در اروپا و اکثر کشورها از جمله کشورمان ایران ، عدد RON مبنای مشخص نمودن میزان اکتان بنزین می باشد . این در حالیست که در آمریکا با استفاده از فرمول RON+MON)/2) و بدست آمدن عدد جدیدی به نام PON یا Pump Octane Number این مشکل تا حد زیادی حل شده و راه تقلب در این زمینه بسته گردیده . در زیر مثالی از اعداد RON ، MON و PON مربوط به انواع بنزین یک شرکت نفتی را می بینید : PON MON RON 86.۵ 83 90 ۸۸.۵ 85 92 91 87 95 92 88 96 94 90 98 ۹۵.۸ 91.5 100 100 95 105 ۱۰۴.۵ 99 110

پس به این موضوع توجه داشته باشید که عدد اکتان بنزین در پمپ بنزینهای آمریکا همیشه عددی پایین تر از عدد اکتان یک بنزین مشابه در پمپهای اروپا و سایر نقاط دنیا است ، بعنوان مثال بنزین با اکتان ۹۱ در پمپ بنزینهای ایالات متحده با بنزینی دارای عدد اکتان حدود ۹۵ در اروپا برابری میکند . تاثیر دما ، ارتفاع از سطح دریا ، میزان رطوبت ، تنظیم دلکو و ... همانطور که در بحث متدهای اندازه گیری اکتان MON و RON نیز مشاهده کردید تغییر برخی شرایط ، باعث بالا و یا پایین رفتن اکتان بنزین میشود ؛ یکی از این موارد ارتفاع از سطح دریا می باشد ؛ عدد اکتان برای هر بنزین براساس آزمایش انجام شده در محلی هم سطح دریا مشخص میگردد ، بر این اساس اگر خودرویی را با بنزینی که برفرض مثال اکتان ۸۲ دارد ، در منطقه ای هم سطح دریا مورد آزمایش قرار دهیم و سپس همین خودرو با همان سوخت را به محلی در ارتفاع مثلا ۹۱۵ متر بالاتر از سطح دریا که البته در زمان آزمایش از نظر دما و رطوبت با شرایط آزمایش سطح دریا مشابه است ، منتقل نماییم ؛ خواهیم دید موتور این خودرو در هنگامی که در ارتفاع ۹۱۵ متری قرار دارد ، بسیار دیرتر دچار خودسوزی می شود تا در محل هم سطح دریا و از آنجائیکه همیشه عدد اکتان اعلام شده توسط تولید کننده بر مبنای سطح دریا اعلام می گردد ، در ارتفاع ۹۱۵ متری از سطح دریا بنزینی که اکتان ۸۲ دارد ، مشابه بنزین با اکتان ۸۷ عمل مینماید و تحت تراکم بیشتری دچار خودسوزی می شود .

فرمول تقریبی محاسبه میزان بالارفتن اکتان با افزایش ارتفاع از سطح دریا ، بدین صورت است که ؛ تا ارتفاع ۱۸۰۰ متری از سطح دریا به ازای هر ۳۰۰ متر افزایش ارتفاع ۱.۴ به عدد اکتان بنزین اضافه می گردد و در ارتفاع بالای ۱۸۰۰ متر این میزان به ۲.۵ عدد در ازای هر ۳۰۰ متر افزایش ارتفاع تبدیل میشود ( اعداد فوق بر مبنای عدد اکتان RON می باشد ) .

اما ارتفاع تنها عامل جوی تاثیر گذار در اکتان نیست و میزان رطوبت و دمای هوا نیز از دیگر عوامل جوی موثر بر اکتان می باشند . افزایش ۱ گرم آب در هر کیلوگرم هوای خشک ۰.۲۵ تا ۰.۳۲ به عدد اکتان MON می افزاید و کاهش هر ۵.۶ درجه سانتیگراد دمای محیط نیز ۰.۴۴ تا ۰.۵۵ عدد اکتان MON را افزایش می دهد ، پس نتیجه دیگر این است که در زمستان اکتان پایین تری لازم است تا تابستان و یک سوخت مشابه در شرایط مشابه از نظر رطوبت و محل آزمایش ، در زمستان دیرتر دچار خودسوزی می شود تا در تابستان ، از اینرو بالا بردن عدد اکتان در تابستان و پایین آوردن آن در زمستان راهکار مناسبی برای توزیع بنزین در کشور محسوب می گردد . البته از آنجائیکه تاثیر ارتفاع بر اکتان نسبت به تاثیر رطوبت و دما بسیار بیشتر است ، اگر بنزین مناطق کنار دریا ( شمال و جنوب ) را نیز با اکتان بالاتری عرضه نماید ؛ تعمیرات خودروها در این مناطق بدلیل استفاده از اکتان بالاتر به تاخیر خواهد افتاد .

از دیگر موارد موثر در عدد اکتان میتوان به مواردی چون نسبت تراکم موتور ، آوانس و ریتارد دلکو ، میزان کارکرد موتور ، دمای موتور ، نسبت بنزین و هوا در خودروهای بدون ECU که قابلیت تنظیم اتوماتیک نسبت استکیومتری را ندارند و مواردی از این دست ، اشاره نمود . همچنین لازم بذکر است خودروی نو نیز تا حدود ۱۶۰۰۰ کیلومتر به دلیل عدم وجود رسوبات در محفظه سوخت قابلیت کارکرد بدون خودسوزی با سوختی با عدد اکتانی در حد ۵ تا ۶ عدد کمتر از میزان مشخص شده برای آن مدل خودرو ، را داراست . در خودروهای قدیمی هنگامی که سوخت مصرفی اکتانی کمتر از میزان لازم برای خودروی موردنظر را دارا باشد ، در هنگام شتابگیریها یک صدای تقه یا کوبشی شنیده می شود و همانگونه که در ابتدا ذکر شد این امر به شدت به موتور خودرو آسیب می رساند ، اگر با خودروی خود به مناطق کم ارتفاع همچون شمال کشور سفر کرده باشید حتما با افزایش شدید این صدا روبرو شده اید که دلیل آن نیز در بالا ذکر شد ، البته با تنظیم دلکوی خودرو ، تنظیم موتور با دستگاه و فیلرگیری می توان خودسوزی سوخت را در این خودروها مرتفع و صدا را برطرف نمود اما در صورتیکه این مشکل برطرف نشد یا برطرف شد ولی از شتاب خودرو کاسته شد باید از بنزین با عدد اکتان بالاتری استفاده شود ، البته اگر تنها برای چند روز به مناطق کم ارتفاع سفر کرده اید و با این مشکل روبرو شده اید به تنظیمات خودرو دست نزنید و تنها با استفاده از بنزین با اکتان بالا ( سوپر ) مشکل را مرتفع نمایید و هنگام بازگشت به شهر اولیه خود نیز از آنجاییکه خودرویتان روی آن شرایط تنظیم گردیده مشکل بطور کل برطرف خواهد شد . اما در مورد خودروهای جدید این مشکل بوسیله سنسوری به نام Knock Sensor حل شده است و در صورت استفاده از بنزینی با اکتان پایین تر از حد لازم برای آن خودرو یا کاهش ارتفاع ، افزایش دما و یا کاهش رطوبت ، کامپیوتر خودرو با ریتارد کردن زمان جرقه زنی مشکل را برطرف می نماید و کوبش موتور رفع می گردد ، اما این امر باعث کاهش شتاب خودرو ، دیر عکس العمل نشان دادن در هنگام فشاردن یکباره پدال گاز و همچنین ایجاد آلودگی بیشتر و از بین بردن سریعتر قطعات موتور در دراز مدت می گردد .

پس در اینگونه خودروها بهتر است از بنزین با اکتان ذکر شده در دفترچه خودرو که عموما هم عددی بالای ۹۰ است ، استفاده کنید ( در کشور ما بدلیل عدم وجود تنوع زیاد در اکتان بنزین ، تنها انتخاب برای خودروهای پیشرفته ، بنزین سوپر است . البته مخلوط بنزین سوپر و معمولی نیز قابل استفاده است ).

گفته می شود بنزین موجود در کشور در نوع معمولی اکتانی برابر ۷۲ تا ۸۰ RON داراست و نوع سوپر نیز دارای عدد اکتان ۹۵ RON است که البته صحت آن مورد تردید است

معنی عدد اکتان به زبان ساده

(2 votes)

اگر شما "موتور خودرو چگونه کار مى کند" را خوانده باشید می دانید که تقریبا اکثر خودروها از موتورهاى  4 زمانه بنزینی استفاده مى کنند . یکی از این 4 مرحله همان مرحله تراکم است. یعنی زمانی که سیلندر پر از هوا و سوخت را توسط پیستون تحت فشار قرار داده و حجم آن کاهش مى یابد قبل از اینکه سیستم جرقه زنی اقدام جرقه زدن توسط شمع نماید. مقدار این تراکم "نسبت تراکم" خوانده مى شود. موتور ها ممکن است نسبت تراکمی بین 8 تا 10 داشته باشند.

دسته بندى (رتبه بندى ) اکتان بنزین به ما مىگوید که سوخت مورد نظر چه مقدار مى تواند متراکم شود قبل از اینکه خود به خود منفجر شود. زمانی که مخلوط سوخت و هما قبل از جرقه زنى شمع به علت تراکم منفجر مى شود .
در این حالت اصطلاحا مى گویند که حالت "ضربه " پیش آمده و مخلوط سوخت و هوا قبل از جرقه زنی منفجر شده . که این ضربه مى تواند صدماتی به موتور بزند ( از جمله به گژنپین , پیستون , شاتون و.. ) .بنابراین چیزی نیست که دوست داشته باشید رخ بدهد.سوخت های  با اکتان پایین  (مانند بنزین معمولی با اکتان 87) مى توانند کمترین  مقدار تراکم قبل از انفجار خود به خودی  را داشته باشند .

نسبت تراکم موتور شما توسط درجه بندی اکتان سوختی  که شما بایستی به خودرو خود بزنید مشخص    می شود. یکی از راه های افزایش    "اسب بخار " موتور , افزایش نسبت تراکم است . بنابراین "موتور با کارایی بالا "  یک نسبت تراکم بالا دارد و نیز نیاز به سوخت با اکتان بالا نیز دارد . از مزیت های نسبت تراکم بالا این این است که اسب بخار بیشترى  بدست مى دهد بدون اینکه اندازه موتور تغییری کند یا وزنش  زیاد شود . و از معایب آن نیز این است که استفاده از سوخت با اکتان بالا هزینه بالایی نیز دارد .

اسم "اکتان"  از حقیقت زیر ناشی مى شود

وقتی شما نفت خام را در پالایشگاه (تصفیه خانه) می شکنید. د ر حقیقت شما زنجیرهای کربنی با طول های متفاوت بدست مى آورید. این طول های زنجیری متفاوت می توانند  از همدیگر جدا شوند و یا در سوخت های دیگر مخلوط شوند . برای مثال شما ممکن است  نام " متان " و "پروپان" و "بوتان" را شنیده باشید. هر سه اینها از هیدرو کربن ها هستند .
متان فقط یک اتم کربن دارد . پروپان نیز سه اتم زنجیری  کربن دارد و بوتان 4 اتم و
پنتان 5 اتم و هگزان 6 اتم و هپتان 7 اتم و سرانجام اکتان 8 اتم کربن دارد.

هپتان از نظر نسبت تراکم ضعیف است و فقط به مقدار کمی متراکم مى شود و بعد از آن  نیز خود به خود منفجر مى شود . ولی اکتان از این نظر بسیار خوب است . شما می توانید . شما می توانید آن را بسیار متراکم کنید  و اتفاقی  نمی افتد.بنزین با اکتان 87 بنزینی است که 87 درصد اکتان و 13 درصد هپتان دارد. اکتان  نیز در یک سطح  از نسبت تراکم  خود به خود  منفجر می شود  و فقط بایستى در موتورهایی به کار رود که نسبت تراکم آنها از این سطح بالاتر نباشد .در طول جنگ اول جهانی  کشف شده بود که مى توان  یک ماده شیمیایی به نام تترا اتیل سرب به بنزین اضافه کرد  و رتبه اکتان آن را به صورت قابل توجهی افزایش داد.و این باعث افزایش استفاده از سرب در بنزین مى شود . متاسفانه  تبعات افزودن سرب به بنزین به قرار زیر است:

1-سرب مانعی در مقابل مبدل کاتالیست ایجاد می کند و آن را ظرف چند دقیق خراب می کند
2-زمین پوشیده از لایه های نازک سرب  مى شود  و سرب نیز یک ماده شیمیایی بسیار سمی است  که برای انسانها خطرناک است.

زمانی که استفاده از سرب در بنزین ممنوع شد. بنزین گرانتر شد چون  پالایشگاه دیگر نمی توانست با افزودن سرب درجه اکتان  آن را بالا ببرد.

هواپیماها اما هنوز اجازه دارند که بنزین با سرب بزنند که این نوع از بنزین به Avgas معروف است  و عدد اکتان 100 یا بالاتر  عموما در موتورهای با عملکرد  بالای هواپیما استفاده مى شود .
در مورد Avgas 100 رتبه کارایی بنزین است و نه درصدی از عدد اکتان آن . در حقیقت افزودن تترا اتیل سرب سطح تراکم بنزین را بال می برد و نه عدد اکتان را.

مهندسان هم اکنون در تلاشند  تا موتورهای هواپیما را بهبود بخشند تا  بتواند از بنزین بدون سرب  استفاده کند .موتورهای  جت هم اکنون  نفت سفید مى سوزانند.

معنی عدد اکتان به زبان ساده

(2 votes)

اگر شما "موتور خودرو چگونه کار مى کند" را خوانده باشید می دانید که تقریبا اکثر خودروها از موتورهاى  4 زمانه بنزینی استفاده مى کنند . یکی از این 4 مرحله همان مرحله تراکم است. یعنی زمانی که سیلندر پر از هوا و سوخت را توسط پیستون تحت فشار قرار داده و حجم آن کاهش مى یابد قبل از اینکه سیستم جرقه زنی اقدام جرقه زدن توسط شمع نماید. مقدار این تراکم "نسبت تراکم" خوانده مى شود. موتور ها ممکن است نسبت تراکمی بین 8 تا 10 داشته باشند.

دسته بندى (رتبه بندى ) اکتان بنزین به ما مىگوید که سوخت مورد نظر چه مقدار مى تواند متراکم شود قبل از اینکه خود به خود منفجر شود. زمانی که مخلوط سوخت و هما قبل از جرقه زنى شمع به علت تراکم منفجر مى شود .
در این حالت اصطلاحا مى گویند که حالت "ضربه " پیش آمده و مخلوط سوخت و هوا قبل از جرقه زنی منفجر شده . که این ضربه مى تواند صدماتی به موتور بزند ( از جمله به گژنپین , پیستون , شاتون و.. ) .بنابراین چیزی نیست که دوست داشته باشید رخ بدهد.سوخت های  با اکتان پایین  (مانند بنزین معمولی با اکتان 87) مى توانند کمترین  مقدار تراکم قبل از انفجار خود به خودی  را داشته باشند .

نسبت تراکم موتور شما توسط درجه بندی اکتان سوختی  که شما بایستی به خودرو خود بزنید مشخص    می شود. یکی از راه های افزایش    "اسب بخار " موتور , افزایش نسبت تراکم است . بنابراین "موتور با کارایی بالا "  یک نسبت تراکم بالا دارد و نیز نیاز به سوخت با اکتان بالا نیز دارد . از مزیت های نسبت تراکم بالا این این است که اسب بخار بیشترى  بدست مى دهد بدون اینکه اندازه موتور تغییری کند یا وزنش  زیاد شود . و از معایب آن نیز این است که استفاده از سوخت با اکتان بالا هزینه بالایی نیز دارد .

اسم "اکتان"  از حقیقت زیر ناشی مى شود

وقتی شما نفت خام را در پالایشگاه (تصفیه خانه) می شکنید. د ر حقیقت شما زنجیرهای کربنی با طول های متفاوت بدست مى آورید. این طول های زنجیری متفاوت می توانند  از همدیگر جدا شوند و یا در سوخت های دیگر مخلوط شوند . برای مثال شما ممکن است  نام " متان " و "پروپان" و "بوتان" را شنیده باشید. هر سه اینها از هیدرو کربن ها هستند .
متان فقط یک اتم کربن دارد . پروپان نیز سه اتم زنجیری  کربن دارد و بوتان 4 اتم و
پنتان 5 اتم و هگزان 6 اتم و هپتان 7 اتم و سرانجام اکتان 8 اتم کربن دارد.

هپتان از نظر نسبت تراکم ضعیف است و فقط به مقدار کمی متراکم مى شود و بعد از آن  نیز خود به خود منفجر مى شود . ولی اکتان از این نظر بسیار خوب است . شما می توانید . شما می توانید آن را بسیار متراکم کنید  و اتفاقی  نمی افتد.بنزین با اکتان 87 بنزینی است که 87 درصد اکتان و 13 درصد هپتان دارد. اکتان  نیز در یک سطح  از نسبت تراکم  خود به خود  منفجر می شود  و فقط بایستى در موتورهایی به کار رود که نسبت تراکم آنها از این سطح بالاتر نباشد .در طول جنگ اول جهانی  کشف شده بود که مى توان  یک ماده شیمیایی به نام تترا اتیل سرب به بنزین اضافه کرد  و رتبه اکتان آن را به صورت قابل توجهی افزایش داد.و این باعث افزایش استفاده از سرب در بنزین مى شود . متاسفانه  تبعات افزودن سرب به بنزین به قرار زیر است:

1-سرب مانعی در مقابل مبدل کاتالیست ایجاد می کند و آن را ظرف چند دقیق خراب می کند
2-زمین پوشیده از لایه های نازک سرب  مى شود  و سرب نیز یک ماده شیمیایی بسیار سمی است  که برای انسانها خطرناک است.

زمانی که استفاده از سرب در بنزین ممنوع شد. بنزین گرانتر شد چون  پالایشگاه دیگر نمی توانست با افزودن سرب درجه اکتان  آن را بالا ببرد.

هواپیماها اما هنوز اجازه دارند که بنزین با سرب بزنند که این نوع از بنزین به Avgas معروف است  و عدد اکتان 100 یا بالاتر  عموما در موتورهای با عملکرد  بالای هواپیما استفاده مى شود .
در مورد Avgas 100 رتبه کارایی بنزین است و نه درصدی از عدد اکتان آن . در حقیقت افزودن تترا اتیل سرب سطح تراکم بنزین را بال می برد و نه عدد اکتان را.

مهندسان هم اکنون در تلاشند  تا موتورهای هواپیما را بهبود بخشند تا  بتواند از بنزین بدون سرب  استفاده کند .موتورهای  جت هم اکنون  نفت سفید مى سوزانند.

همه چیز راجب اکتان

همه چیز درباره اکتان! اکتان چیست؟

همانطور که می دانید تقریبا اکثر اتوموبیل ها موتورهای چهار زمانه بنزین سوز دارند. یکی از مراحل کارکرد موتور، مرحله تراکم است که در آن سیلندر مخلوط هوا و بنزین را متراکم کرده و حجم مخلوط بنزین و هوای داخل سیلندر قبل از اینکه توسط شمع احتراق یابد، بسیار کاهش می یابد. مقدار این تراکم را ضریب تراکم موتور گویند. یک موتور معمولی ضریب تراکم ۸ به ۱ دارد.
عدد اکتان بنزین بیانگر این مطلب است که سوخت قبل از اینکه خود به خود محترق شود، چه مقدار می تواند متراکم شود. وقتی که بنزین به جای احتراق توسط شمع، خود به خود به واسطه متراکم شدن محترق شود، باعث ناک زدن موتور می شود. ناک زدن می تواند باعث آسیب رسیدن به موتور شود. بنزین با عدد اکتان پایین (مانند بنزین “معمولی” ۸۷-اکتان) توانایی تحمل حداقل مقدار تراکم را قبل از اینکه محترق شود دارد.
ضریب تراکم موتور اتوموبیل شما تعیین کننده عدد اکتان بنزینی است که باید در آن استفاده کنید. یکی از راه های افزایش اسب بخار یک موتور بدون تغییر حجم آن، افزایش ضریب تراکم آن است. بنابر این یک موتور “High-Performance” ضریب تراکم بیشتری دارد و در نتیجه به بنزین با عدد اکتان بیشتر احتیاج دارد. نقطه قوت یک موتور با ضریب تراکم بالا این است که به ازای وزن مشخصی برای موتور، قدرت بیشتری تولید می کند. این همان چیزی است که یک موتور را “High-Performance” میکند. و نقطه ضعف این نوع موتور ها این است که هزینه بنزین آنها بیشتر است.
تاریخچه اکتان
نام “اکتان” برگرفته از این موضوع است که وقتی نفت خام در پالایشگاه مولکول شکنی می شود، زنجیره هایی از هیدروکربن با طول های مختلف بدست می آید. سپس این زنجیره ها را می توان از هم جدا کرده و مخلوط کرد تا سوخت های مختلف ساخت. به عنوان مثال شما ممکن است تا به حال نام های متان، پروپان و بوتان را شنیده باشید. این سه از هیدروکربن ها هستند. مولکول متان یک اتم کربن دارد (CH4). مولکول پروپان سه اتم کربن دارد که به طور زنجیروار به هم متصل هستند (C3H8). مولکول بوتان چهار اتم کربن دارد که به طور زنجیروار به هم متصل هستند (C4H10). پنتان پنج، هگزان شش، هپتان هفت و اکتان ۸ اتم کربن دارد که به طور زنجیروار به هم متصل هستند.
هپتان نمی تواند تراکم زیادی را تحمل کند و از این نظر بسیار ضعیف است. اگر مقدار کمی آن را متراکم کنید، خود به خود محترق می شود. ولی اکتان ظرفیت تراکم بسیار بالایی دارد. اگر اکتان را تحت تراکم زیاد قرار دهید می بینید که اتفاقی نمی افتد. بنزین با اکتان ۸۷ بنزینی است که ۸۷ در صد آن را اکتان و ۱۳ در صد بقیه آن را هپتان (یا ترکیب دیگری از سوخت ها که عملکرد یکسانی با ترکیب ۸۷/۱۳ اکتان/هپتان دارند) تشکیل می دهد. این نوع بنزین در سطح تراکم مشخصی خود به خود محترق می شود و می توان از آن فقط در موتورهایی استفاده کرد که نسبت تراکم آنها از این سطح فراتر نرود.در زمان جنگ جهانی اول کشف شده بود که می توان ترکیب شیمیایی به نام تترا-اتیل سرب (TEL) را به بنزین اضافه کرده و عدد اکتان آن را بالاتر از ترکیب اکتان/هپتان به طور قابل ملاحظه ای افزایش داد. بنزین های ارزانتر و درجه پایینتر را می توان از طریق اضافه کردن تترا-اتیل سرب قابل استفاده کرد. این امر منجر به استفاده فراگیر از اتیل یا بنزین سرب دار شد. متاسفانه اضافه کردن سرب به بنزین ضرر و زیانهایی هم داشت که در زیر آمده است:
• سرب مبدل کاتالیزگر را مسدود کرده و باعث می شود در عرض چند دقیقه عملکرد آن مختل شود.
• سطح کره زمین پوشیده از لایه نازکی از سرب شد و سرب برای بسیاری از موجودات زنده از جمله انسان مضر است.
زمانی که استفاده از سرب ممنوع اعلام شد، قیمت بنزین بالا رفت به دلیل این که پالایشگاه ها دیگر نمی توانستند اکتان بنزین های درجه پایین را بالا ببرند. هواپیماها هنوز اجازه استفاده از بنزین سرب دار را که موسوم به AvGas است دارند و عدد اکتان ۱۰۰ یا بیشتر عموما در موتورهای پیستونی Super-High-Performance هواپیماها کاربرد دارند. در مورد AvGas، عدد ۱۰۰ درجه عملکرد بنزین است، نه درصد اکتان واقعی موجود در بنزین. افزودن تترا-اتیل سرب سطح تراکم بنزین را بالاتر می برد ولی اکتان بیشتری به آن اضافه نمی کند.
مهندسان در حال حاضر در تلاش هستند موتوری برای هواپیماها بسازند که بتواند از بنزین بدون سرب استفاده کند. سوخت موتورهای جت نفت سفید (Kerosene) است

آیا مکمل های سوخت یا اکتان بوستر واقعا کار میکند

یا مکمل های سوخت یا اکتان بوستر بنزین واقعا کار می کنند؟

مکمل های سوخت  یا  افزاینده های اکتان بنزین(بوستر) استاندارد موجود در بازار قطعا می توانند اکتان بنزین را به منظور بهسوزی افزایش دهند ولی  اینکه تا چه اندازه میتواند عدداکتان(RON: Research Octane Number) را بالا برند،از محصولی به محصول دیگر تغییر می کند، تقویت کننده های اکتان با کیفیت بالا می توانند اعداد اکتان شگفت انگیزی را ادعا کنند، با این حال بسیاری از این محصولات موجود در بازار از آنچه روی محصول درج شده است متفاوت است.

این واقعیت که با اضافه کردن اکتان چه میزان افزایش قدرت در موتور ملموس است به چندین متغیر بستگی دارد،اگر شما  یک خودرو قدیمی کاربراتوری با موتور کم حجم استفاده می کنید مسلما تغییر زیادی نخواهید دید ولی در یک ماشین انژکتوری که سیستم سوخت رسانی توسط ECU   کنترل می شود و از یک موتور قدرتمند یا توربو شارژ بهره می برد اضافه کردن مکمل بنزین بهبود قابل توجهی در عملکرد و مصرف سوخت، به ویژه خودروهایی که موتور آنها برای سوخت با اکتان 98، طراحی شده است. خودرو های کاربراتوری نیاز به تنظیم موتور مجدد دارند تا نتیجه همانند خودرو های مدرن ملموس شود.

نحوه عملکرد افزودنی های سوخت چگونه است؟

یکی از پرسش های شایعی که در مورد تقویت کننده های اکتان مطرح  می باشد این است که چطور چنین دوز و مقدارکوچکی می تواند اکتان 50 تا 60 لیتر بنزین را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.پاسخ این موضوع در مواد فعال(active ingredients)که تشکیل دهنده مکمل سوخت است نهفته می باشد که به بررسی این مواد خواهیم  پرداخت. این مکمل ها یا افزودنی هایی باعث افزایش فشردگی سوخت و احتراق  دیرتر ولی قویتر داخل موتور می شود و همچنین کارکرد موتور بی صداتر خواهد شد. با جلوگیری از ضربه زدن سوپاپ ها در اثر احتراق ناقص، عمر و بازدهی موتور افزایش می یابد.

مواد رایج در ساخت مکمل های بنزین یا اکتان بوستر

MMT

 (MMT (Methylcyclopentadienyl manganese tricarbonyl در پالایشگاه ها در سراسر جهان برای افزایش اکتان سوخت به عنوان جایگزینی برای سرب (Tetra-Ethyl) استفاده می شود،اما به مراتب با محیط زیست سازگارتر از سرب است و از نظر آلایندگی مضر نمی باشد.این ترکیب فعال در بسیاری از تقویت کننده های اکتان با کیفیت بالا موجود است.

Ferrocene

Ferrocene یکی از ترکیبات آهن است که جایگزین ارزان تر ازMMT  است و همچنین به عنوان جایگزینی برای TEL از طریق پالایشگاه های سوخت استفاده می شود، که بیشتر استفاده از آن در کشورهای جهان سوم است. قوانین در اکثر کشورهای جهان اول استفاده از ferrocene را از طریق پالایشگاه های سوخت ممنوع می کند.علت اکسید شدن ترکیبات آهن در فرآیند احتراق است که به شدت در قطعات سایش ایجاد می کند و باعث افزایش دما قابل توجهی در موتور می شود که به طور قابل ملاحظه ای باعث کوتاه شدن عمر موتور می شود همچنین در سیستم جرقه زنی و شمع ها نیز اثر گذار است.

الکلهای آروماتیک

الکل هایی مانند تولوئن،زایلن،بنزن و غیره در افزایش اکتان سوخت ها موثر هستند،اما مقدار مکمل افزوده شده شامل الکل به طور قابل توجهی از سایر افزودنی ها بیشتر است.حدودا 10 در صد از کل سوخت شما را باید شامل شوند.این مواد شیمیایی بسیار سرطان زا می باشد و به راحتی توسط پوست جذب می شوند و یا در آن نفوذ می کنند. هنگام استفاده از مکمل های سوخت استفاده از ماسک صورت و دستکش های  محافظ پیشنهاد می شود.

اتانول

اتانول توسط بعضی اتومبیل های  مسابقه ایی برای افزایش اکتان استفاده می شود.اگر بخواهید از اتانول استفاده کنید،عوامل متعددی وجود دارد که باید از آن آگاهی داشته باشید.اگر از ترکیب بیش از 10 درصد اتانول (E10) استفاده می کنید،موتورماشین باید برای سوخت جدید تنظیم شود. موتور به نسبت کمتری از هوا نیاز خواهد داشت که باعث افزایش مصرف سوخت خواهد شد. استفاده از سوخت بیش تر از 50٪ اتانول (E50-E85) برای تزریق سوخت اضافی مورد نیاز موتور، نیاز به انژکتورهای بیشتری خواهد بود.اتانول میتواند از هوا آب و رطوبت جذب کند باعث ایجاد خوردگی، لجن و گرفتگی در سیستم سوخت شود.اگر ماشین برای بیش از چند روز ساکن باشد،توصیه می شود که مخزن سوخت را تخلیه کنید.

انچه راجب اکتان باید بدانید

این روزها که کمبود بنزین سوپر در کشور خبرساز شده، بحث عدد اکتان، مکمل ها، و اکتان بوسترهایی که توسط پمپ بنزین ها به رانندگان توصیه می شود داغتر از همیشه شده است. اما اصلا بنزین سوپر چه تفاوتی با بنزین معمولی دارد؟ چه خودروهایی با بنزین سوپر بهتر کار می‌کنند؟ کدام خودروها با بنزین معمولی آسیب خواهند دید؟ 

زمانی که سوخت مصرفی اکتانی کمتر از میزان لازم برای موتور خودرو دارا باشد، هنگام بالارفتن از سربالایی ها یا حرکت با دور موتور پایین با دنده مرده، موتور شروع به تولید صدایی صدایی شبیه به برخورد آرام قاشق و چنگال به یکدیگر (چرق چرق) می کند، این صدا با برداشتن پا از روی پدال گاز قطع شده و هر زمان که پای خود را بروی پدال فشار دهید دوباره به گوش می رسد. 

در ایران تقریبا همه ما حداقل یکبار این صدا را شنیده ایم.... این صدا که برخی مکانیک ها به آن صدای سوپاپ می گویند، در واقع صدای ناک زدن موتور خودرو است.... (در خودروهای توربو شارژ، موتور در دور موتورهای بالا و حین تخته گاز راندن نیز ناک میزند) زمانی که این صدا به گوش میرسد، خطراتی جدی موتور خودروی شمارا تهدید می کند، این پدیده در موتور های توربوشارژ اثر بسیار شدید تری دارد و بجز صدای مذکور، حالتی مثل تقه زدن و شتاب گیری منقطع را در آنها شاهد خواهیم بود. 

به طور کل، راه حل این مشکل در استفاده از سوخت با اکتان بالاتر خلاصه می‌شد (تفاوت بنزین معمولی با سوپر، در عدد اکتان بالاتر آن است)، اما این روزها که بنزین سوپر در اکثر نقاط کشور نایاب شده است، تصمیم گرفتیم تا در این مطلب تمام اصطلاحات مرتبط را به طور کامل توضیح دهیم. در ادامه به توضیح نسبت تراکم، اکتان، ناک و تمام اصطلاحات مرتبط با این موضوع خواهیم پرداخت....! 

نسبت تراکم چیست؟

99 درصد پیشرانه‌های خودروهایی که ما با آن‌ها سر و کار داریم، از نوع موتور های 4 زمانه هستند، موتورهای 4 زمانه در 4 مرحله مکش، تراکم، انفجار و تخلیه کار می کنند. 

زمانی که مخلوط بنزین و هوا توسط پیستون به داخل سیلندر و محفظه احتراق مکیده شدند، تا حد مشخصی متراکم می شوند، و میزان متراکم شدن این مخلوط با عددی به نام نسبت تراکم مشخص می گردد، به نسبت حجم محفظه‏ی سیلندر در زمانیکه پیستون در پایینترین سطح خود قرار دارد به حجم این محفظه در زمانیکه پیستون در بالاترین سطح خود قرار دارد نسبت تراکم می گویند. 

بعنوان مثال اگر نسبت تراکم موتوری ۱۰ به یک باشد، بدین معناست که حجم مخلوط سوخت و هوای موجود در سیلندر در لحظه‏ی انفجار (حداکثر تراکم) یک ‏دهم حجم آن در پیش از آغاز عمل تراکم است. 

(نسبت تراکم در برخی موتورهای قدیمی حدود ۵ به ۱ یا بالاتر بود، اما امروزه و در موتورهای پیشرفته تا ۱۲.5 به ۱ افزایش یافته است) پس از پایان مرحله تراکم نیز این مخلوط بوسیله جرقه شمع محترق شده و باقی ماجرا که خارج از بحث ما است اتفاق می افتد. 

ناک چیست؟

زمانی که مخلوط سوخت که ماده ای با قابلیت اشتعال بالاست زودتر از رسیدن پیستون ها به نقطه مرگ بالا و زده شدن جرقه توسط شمع منفجر شود (بخاطر متراکم شدن و دمای بالا)؛ موتور دچار کوبش (Knock ) خواهد شد که این مساله برای موتور بسیار مضر است.(پیستون سعی در بالا آمدن دارد، اما در اثر انفجار زود هنگام مخلوط درون سیلندر، نیرویی با شدت از سمت بالا به آن ضربه می زند) 

دراثر ناک زدن، دمای محفظه احتراق خودرو بالا می‌رود، به سوپاپ ها فشار وارد می شود و در اثر ضربه و حرارت خطر ذوب شدن، شکستن و یا سوراخ شدن پیستون وجود دارد. 

هرچقدر نسبت تراکم پیشرانه بیشتر باشد، احتمال وقوع پدیده ناک افزایش خواهد یافت. از طرفی یکی از راههای بالا بردن قدرت و بازده موتور خودروها، بالابردن نسبت تراکم آنهاست. تنها راه افزایش نسبت تراکم موتور در کنار دوری از خطر ناک زدن، افزایش دادن توان مقابله سوخت در برابر خودسوزی است. این موضوع در خودروهای مجهز به سیستم پرخوران (توربو و سوپر شارژ) به دلیل تراکم هوای ورودی به موتور و همینطور دمای بالاتر آن، اهمیت بسیار بیشتری دارد. 

عدد اکتان چیست؟

آنچه که مشخص می نماید که سوخت تا چه میزان توانایی متراکم شدن قبل از احتراق خود به خودی(خودسوزی ) را داراست، عدد اکتان می نامند.
در هنگام تصفیه نفت خام در پالایشگاه، زنجیره های هیدروکربن با طولهای متفاوت تولید می شود که این زنجیره ها با ترکیب شدن با یکدیگر، سوخت های متفاوتی تولید می کنند. متان دارای یک اتم ، پروپان ۳ اتم ، بوتان ۴ اتم، پنتان ۵ اتم ، هگزان ۶ اتم ، هپتان ۷ اتم و اکتان ۸ اتم کربن دارند، اگر بنزینی دارای مقادیر بسیار بالایی از اکتان باشد، بنزین بسیار خوبی از نظر مقاومت در برابر خودسوزی محسوب می شود. اما در مقابل، هپتان بسیار سریع و در اثر تراکمی ناچیز، محترق خواهد شد. 

این ۲ هیدروکربن بعنوان مبنایی برای مقاومت خودسوزی سوخت در برابر متراکم شدن انتخاب شدند و با دادن عدد ۱۰۰ به اکتان و ۰ به هپتان نسبتی به نام عدد اکتان بدست آمده است.
بطور مثال بنزینی با عدد اکتان ۸۷، دارای نسبت ۸۷ اکتان به ۱۳ هپتان می باشد. اما ساخت سوختی که متشکل از این میزان اکتان باشد هزینه تولید بسیار بالایی خواهد داشت و این ۲ ماده در حال حاضر تنها تشکیل دهنده های بنزین نیستند و مواد و افزودنیهای دیگری کار بالابردن عدد اکتان یا همان مقاومت در برابر خودسوزی یا کوبش موتور را برعهده دارند. 

در ایران به طور رسمی عدد مشخصی برای انواع بنزین ها اعلام نشده، اما شنیده ها حکایت از اکتان 87 RON برای بنزین معمولی و 95 RON برای بنزین سوپر حکایت دارد.

اکتان RON و MON چه تفاوتی دارند؟

اما عدد اکتان بنزین را به ۲ روش می توان بدست آورد، اولین روش، روش تحقیقی Research Octane number یا RON نامیده میشود و دومین روش، روش موتوری: Motor Octane number یا MON نام دارد. تفاوت این ۲ روش در شرایط و پارامترهای محیطی متفاوت حین آزمایش بر روی بنزین است که در جدول زیربه برخی از این تفاوت‌ها اشاره شده: 

مسلما با توجه به شرایط سخت تر آزمایش در روش MON ، نسبت به روش RON برای یک بنزین مشابه، عدد بدست آمده از آزمایش به روش RON عدد بیشتری خواهد بود. ممکن است بنزینی بدلیل نوع افزودنی ها و مواد بکار رفته جهت بالا بردن اکتان در شرایط آزمایش RON، عدد بالایی از اکتان را ارائه دهد اما در شرایط سخت تر، توانایی مقابله بسیار کمتری نسبت به تراکم پذیری داشته باشد و عدد حاصل از آزمایش MON بسیار پایین باشد، پس در مقایسه چند نوع بنزینی که عدد اکتان RON مشابهی دارند، بنزینی که عدد اکتان MON آن کمتر از دیگران باشد، بنزین مرغوب تری است.... 

با وجود این که مبنا قرار دادن عدد بدست آمده از آزمایش RON بعنوان عدد اکتان، چندان صحیح به نظر نمی رسد، در اروپا و اکثر کشورها از جمله ایران، عدد RON مبنای مشخص نمودن میزان اکتان بنزین می باشد. 

(در آمریکا با استفاده از فرمول RON+MON)/2) و بدست آمدن عدد جدیدی به نام PON یا Pump Octane Number این مشکل تا حدی حل شده است.) 

تاثیر دما، ارتفاع، میزان رطوبت بر عدد اکتان

تغییر شرایط محیطی ، باعث بالا و یا پایین رفتن اکتان بنزین می‌شود. 

یکی از این موارد ارتفاع از سطح دریا ست، عدد اکتان برای هر بنزین براساس آزمایش انجام شده در محلی هم سطح دریا مشخص می‌گردد و هرچه این آزمایش در ارتفاع بیشتری انجام گیرد (به فرض ثابت ماندن دیگر پارامترها) عدد اکتان بهتری به دست خواهد آمد.

یعنی اگر خودرویی با بنزینی که برفرض مثال اکتان ۸۲ (در سطح دریا) دارد را به محلی در ارتفاع مثلا 1000 متر بالاتر از سطح دریا (فرضا دارای دما و رطوبت یکسان) منتقل نماییم ؛ خواهیم دید موتور این خودرو در ارتفاع 100 متری بسیار دیرتر دچار ناک می شود تا در محل هم سطح دریا.... 

(به طور تقریبی تا ارتفاع ۱۸۰۰ متری از سطح دریا به ازای هر ۳۰۰ متر افزایش ارتفاع ۱.۴ به عدد اکتانRON اضافه می گردد و در ارتفاع بالای ۱۸۰۰ متر این میزان به ۲.۵ عدد در ازای هر ۳۰۰ متر افزایش ارتفاع تبدیل میشود) 

اما ارتفاع تنها عامل جوی تاثیر گذار در اکتان نیست و میزان رطوبت و دمای هوا نیز از دیگر عوامل جوی موثر بر اکتان می باشند. افزایش ۱ گرم آب در هر کیلوگرم هوای خشک ۰.۲۵ تا ۰.۳۲ به عدد اکتان MON می افزاید و کاهش هر ۵.۶ درجه سانتیگراد دمای محیط نیز ۰.۴۴ تا ۰.۵۵ عدد اکتان MON را افزایش می دهد، پس نتیجه دیگر این که در زمستان اکتان پایین تری لازم است تا تابستان و یک سوخت مشابه در شرایط مشابه از نظر رطوبت و محل آزمایش، در زمستان دیرتر دچار خودسوزی می شود تا در تابستان. 

البته از آنجائیکه تاثیر ارتفاع بر اکتان نسبت به تاثیر رطوبت و دما بسیار بیشتر است، اگر بنزین مناطق کنار دریا ( شمال و جنوب ) را نیز با اکتان بالاتری عرضه نمایند ؛ تعمیرات خودروها در این مناطق بدلیل استفاده از اکتان بالاتر به تاخیر خواهد افتاد. از دیگر موارد موثر در عدد اکتان میتوان به مواردی چون نسبت تراکم موتور، آوانس و ریتارد کار کردن آن، میزان کارکرد موتور، دمای موتور، نسبت بنزین و هوا و مواردی از این دست، اشاره نمود. 

در ابتدا گفتیم که اگر اکتان سوخت پایین باشد، هنگام بالارفتن از سربالایی یا حرکت با دور موتور پایین با دنده مرده، موتور شروع به ناک زدن می کند....
در خودروهای جدید این مشکل بوسیله سنسوری به نام Knock Sensor تا حدودی حل شده است و در صورت استفاده از بنزینی با اکتان پایین تر از حد لازم برای آن خودرو یا کاهش ارتفاع ، افزایش دما و یا کاهش رطوبت، کامپیوتر خودرو با ریتارد کردن زمان جرقه زنی برای رفع شکل سعی می‌کند، اما این امر باعث کاهش شتاب خودرو ، دیر عکس العمل نشان دادن در هنگام فشردن یکباره پدال گاز و همچنین ایجاد آلودگی بیشتر و از بین بردن سریعتر قطعات موتور در دراز مدت می گردد. پس در اینگونه خودروها بهتر است از بنزین با اکتان ذکر شده در دفترچه خودرو که عموما هم عددی بالای ۹۰ است، استفاده کنید ( در ایران تنها گزینه های در دسترس، استفاده از بنزین سوپر، یا مکمل ها هستند...) 

آنچه به صورت یک باور غلط در فرهنگ مردم جا افتاده ، این است که ترکیب کردن بنزین سوپر و معمولی کار درستی نیست. در حالیکه مطابق تحقیقات و آزمایشات انجام شده می توانید به راحتی با ترکیب دو نوع بنزین با یکدیگر به عدد اکتان لازم دست یابید، مثلا اگر اکتان بنزین معمولی برای خودروی شما کم، و اکتان بنزین سوپر برای خودرویتان زیاد است، میتوانید از ترکیب بنزین معمولی و سوپر استفاده نمایید چرا که استفاده از اکتان بالاتر از حد لازم برای چنین خودروهایی جز هدر دادن پول، منفعت دیگری برای خودرویتان ندارد و استفاده از اکتان پایین تر هم با خودسوزی سوخت به موتور خودروی شما آسیب می رساند و در صورت تنظیم موتور بر مبنای اکتان بنزین معمولی هم از شتاب خودرو کاسته می شود. البته در حال حاضر و با قیمت پایین بنزین و اختلاف تنها 200 تومانی بنزین سوپر با معمولی این کار چندان عاقلانه به نظر نمی رسد، اما شاید با تغییر شرایط از جمله سهمیه بندی بنزین این روش به یک انتخاب معقول تبدیل شود. (البته پیدا کردن یک پمپ بنزین خلوت هم آسان نیست!) 

محصول جدید اکتان نشمیل آلمان

یکی دیگر از محصولات دارای گارانتی که با افزایش ۸ پونتی عدد اکتان سوخت یکی از بهترین اکتانهای موجود در بازار میباشد

پخش و توضیع اکتان ورث

مکمل سوخت چند منظوره جهت افزایش عدد اکتان برای تمامی موتورهای بنزینی این مکمل میتواند عدد اکتان را بسته به نوع بنزین از۲الی ۵درجه ارتقاء بخشد. از خوردگی سوپاپها و محل نشستن سوپاپها در موتور جلوگیری میکند. طول عمر سیستم سوخت رسانی را افزایش میدهد. کپ موتور را برطرف کرده و موجب افزایش راندمان موتور میشود. برای خودروهای با کاتالیست نیز مناسب میباشد.